Salto – subversion & anarchie

Archipiélago – Affinidad, organizacion informal y projectos insurreccionales

June 26th, 2015 by Salto

¿Por qué regresar a las preguntas acerca de la af inidad y organización informal? Ciertamente no es porque nuestros intentos de explorar y profundizar estos aspectos del anarquismo sean deficientes, no es porque las discusiones de ayer, así como las de hoy, no estén siendo inspiradas por éstas, y tampoco es porque haya una escasez de textos – cierto, la mayoría de las veces en otros idiomas- que se acerquen a estos cuestionamientos de una manera más dinámica. Sin embargo, ciertos conceptos requieren de un permanente esfuerzo analítico y crítico, si es que no quieren perder su significado al ser usados y repetidos con demasiada frecuencia. De lo contrario,nuestras ideas corren el riesgo de convertirse en un lugar común, en “pruebas”, en un terreno fértil para el estúpido juego de la competencia de identidad, donde la reflexión crítica se hace imposible. También suele suceder que la elección de afinidad para algunos se rechaza rápidamente como si se tratara de una relación que no permitiría un contacto con la realidad ni con los compañeros. Mientras que se agitan alrededor de una bandera, como en una especie de eslogan – y como en todos los eslogans, por lo general es el significado real, profundo y propulsivo, del que son la primera víctima.

Leer el resto del texto descargando el folleto editado por Sin retorno ediciones y distro anarquista (México) :

http://salto.noblogs.org/files/2015/06/archipielago.pdf

Posted in Babel translations | Comments Closed

Ataque

June 26th, 2015 by Salto

Como bien resumía un compañero, hacen falta dos cosas para actuar: las ideas y los medios.

Desarrollar y comprender sus ideas, criticar los prejuicios y los clichés, aprovechar el sentido de su hostilidad contra el mundo que nos rodea. Conquistar el espacio y el tiempo para reflexionar, algo que se hace cada vez más difícil en éste mundo; discutir y profundizar con algunxs compañerxs. No ceder a la facilidad y a la superficialidad; no recular frente a esfuerzos que exigen reflexión y profundización. Hacer las cosas rápido no va normalmente a la par que hacer las cosas bien. Descubrir afinidades; vivir las rupturas inevitables; volver la espalda a la integración, sus engaños y sus promesas. Ser coherente y valiente con sus ideas, tener confianza en sí mismo para ser capaz de tener confianza con otrxs compañerxs. Y en seguida, decidirse a actuar: componer el mosaico de la comprensión y de la voluntad para pasar al ataque.

A partir de ahí, habrá que afrontar cuestiones más prácticas. ¿Por dónde puedo yo asediar y atacar al enemigo por sorpresa? ¿Dónde se encuentra este enemigo hoy, cómo no caer en la trampa de fantasmas e imágenes que el poder exhibe a su alrededor? Para golpear bien, hay que comprender en qué tiempo y qué espacio nos movemos. Hay que estar buscando para aprovechar la ocasión en pleno vuelo, pero sin esperar. El ataque es algo muy serio, pero es un juego. Un juego en el que las reglas las determina la comprensión y la voluntad de lxs que asedian. No podemos esperar que todo nos caiga del cielo de golpe, hay que hacer esfuerzos necesarios para estudiar los medios de ataque que tenemos a nuestra disposición, los aspectos técnicos del objetivo a destruir, las prácticas para burlar la vigilancia. El enemigo no hace regalos, el ataque es una cuestión de inteligencia rebelde y de voluntad insurgente.

Permanecer todavía a la defensiva significa enterrar un poco más la posibilidad de una transformación revolucionaria, cada día mientras la dominación se mantenga. Se trata de tomar la iniciativa y pasar al asalto. Ya no por demostrarle nada al poder, ni para reclamar la atención de las cámaras de los actores de la política y de la representación, sino para golpear y destruir las estructuras y los hombres que encarnan la autoridad. Como una corriente subterránea que socava los edificios milenarios de la civilización.

Si hay necesidad de organización, esto no es nada más que una cuestión técnica, una organización de las tareas prácticas. Los grupos de ataque son autónomos e independientes, una garantía para que la creatividad subversiva no pueda reducirse a un esquema unilateral congelado, y también una mejor defensa contra los tentáculos de la represión y la mejor situación imaginable para permanecer activxs e imprevisibles. Únicamente a partir de tal autonomía, la coordinación informal y activa se puede imaginar y desear; una coordinación que coincida con perspectivas y proyectos compartidos. Los pequeños grupos de fuego no están separados del conjunto de las actividades revolucionarias, sino que forman parte de ellas. Nadan como peces en el océano de la conflictividad social. El archipiélago de grupos de combate autónomos libra una guerra difusa que escapa a todo control, representación y circunvalación por parte de la dominación.

Nadie puede creer que la revolución social y la subversión serán únicamente obra de los grupos de acción. No son ni más ni menos lo que son y lo que son capaces de hacer: un poco de levadura en la fermentación social, un poco de coraje y de determinación frente a la resignación y la colaboración, algunas sugerencias respecto a la identificación del enemigo, y destructores feroces y apasionados. Pero individualmente, es la gran aventura de una vida diseñada como revuelta, el sentimiento dulce de palpar a veces la coherencia entre lo que pensamos y lo que hacemos. La revuelta es la vida.

Posted in Babel translations | Comments Closed

Archipelago – Affinity, informal organization and insurrectional projects

June 26th, 2015 by Salto

Why should we come back to questions about affinity and informal organization? Certainly not because we are lacking attempts to explore and deepen these aspects of anarchism, because yesterday’s discussion, like today’s, have partially been inspired by them, and also not because there is a lack of texts – true, most of the time in other languages – that approach these questions perhaps in a more dynamic manner. However, without a doubt, certain concepts require a permanent analytical and critical effort, if they don’t want to loose their meaning by being all-too-often used and repeated. Otherwise our ideas risk becoming a common place, some “evidence”, a fertile ground for the idiotic game of identity competition, where critical reflexion becomes impossible. It also happens that the choice of affinity for some becomes quickly dismissed as if it was about a relationship perched on its own ideas, a relationship that would not allow a contact with reality and neither with comrades. While others wave it around like a banner, like some kind of slogan – and like all slogans, usually it is the real meaning, deep and propulsive, to be its first victim.

No human activity is possible without organization, at least if we understand for “organization” the coordination of the mental and physical efforts deemed necessary to achieve a goal. From this definition we can deduct an important aspect, which is often forgotten: organization is functional, it is directed towards the realization of something, towards action in the broadest sense of the word. Those who today urge everyone to just organize, in the absence of clear goals and while awaiting that from this first moment of organization all the rest would automatically develop, they put on a pedistal the fact of organizing as an end in itself. In the best of cases, maybe they hope that from this will spring a perspective, a perspective that they are not able to imagine by themselves or can only roughly draw up, but which would become possible and palpable only within some kind of collective and organized environment. Nothing less true. An organization is fruitful when it is nurtured, not from a banal quantitative presence, but from individuals that use it to realize a common goal. Said in other words, it is pointless to believe that, just by organizing ourselves, the questions of how, what, where and why to struggle will be resolved by the magic of the collective. In the best of cases – or the worst, depending on the point of view – perhaps someone could find a bandwagon to jump on, a wagon pulled by someone else, and just get comfortable in the quite unpleasant role of follower. So it is only a matter of time before one would, disgusted and dissatisfied, break with this organization.

Organization is therefore subordinated to what one wants to do. For anarchists, we need to also add the direct ties that need to exist between what one wants to do, the ideal for which one struggles and the way to obtain it. Despite the present disguising and word games through the marxist meanders, some parties are considered to be an adequate means to fight against political parties. This considers the political establishment of the productive forces put forward still today (in times when the scale of the industrial disaster is under everyone’s eyes) as a road to end with capitalist relationships. Some want to take measures to render superfluous all other measures. Anarchists have nothing to do with this kind of magic tricks, for them the ends and the means need to coincide. Authority cannot be fought with authoritarian forms of organization. Those who pass their time picking apart the fine points of metaphysics, making arguments against the use of violence, an alibi or a capitulation by anarchists, through this demonstrate above all their profound desire for order and harmony. Every human relation is conflictual, which does not mean that it is therefore authoritarian. To talk about such questions in absolute terms is certainly difficult, which doesn’t take away the fact the tension towards coherence is a vital need.

If today we think that affinity and affinity groups are the most adequate form for struggle and anarchist intervention in social conflictuality, it is because such a consideration is intimately tied to how we conceive of this struggle and this intervention. In fact, two roads exist to face the question, roads that are not diametrically opposite, but that also do not totally coincide. On one hand, there is the non-negotiable need of coherency. From there comes the question of the measure certain anarchist organizational forms (taking for example the organizations of synthesis with programs, some declarations of principles and some congresses such as anarchist federations or anarcho-sindacalist structures) answer to our idea of anarchism. On the other, there is the matter of adjustment to such and such organizational structure. This adjustment puts the question more on the grounds of historical conditions, of goals that want to be reached (and therefore to the organizational form that is considered most apt to this), of analysis of the social and economic situation… To the great federations we would have preferred, also in other eras, small groups who move with autonomy and agility, but on the level of adjustment to the situation, with great difficulty one can exclude a priori that in certain conditions, the choice of an anarchist organization of struggle, specific and federated, of a guerrilla constellation…can (or rather, could have) answer to certain needs.

We think that contributing to insurrectional ruptures and developing them is today the most adequate anarchist intervention to fight against domination. For insurrectional ruptures we mean intentional ruptures, even if temporary, in the time and space of domination; therefore a necessarily violent rupture. Even though such ruptures have also a quantitative aspect (as they are social phenomenons that cannot be reduced to a random action of a fistful of revolutionaries), these are directed towards the quality of the confrontation. They take aim against structures and relations of power, they break with their time and space and allow, through the experiences made and the methods used to self-organize and of direct action, to question again and to attack more aspects of dominion. In short, the insurrectional ruptures seem to us necessary on the road towards the revolutionary transformation of the existent.

Out of all this logically derives the question of knowing how anarchists can organize themselves to contribute to such a rupture. Without giving up on the always important spreading of anarchist ideas, according to us, today, is not about gathering at all costs the most amount of people possible around anarchism. In other words, we don’t think that what is necessary is a strong anarchist organization able to spread and attract the exploited and the excluded, as a quantitative prelude for these organizations that in turn will give (when the time is ripe) the signal of insurrection. Furthermore, we think that it is unthinkable, in our days, that insurrectional ruptures could start from organizations that defend the interest of a particular social group, starting from, for example, more or less anarcho-syndacalist forms. The integration of such organizations within democratic management, in fact perfectly answers to contemporary capitalist economy; it is this integration that made it impossible to potentially cross from a defensive to an offensive position. In conclusion it seems to us impossible that today a strong “conspiracy” would be able, through different surgical operations, to make domination tremble and to drag the exploited in the insurrectional adventure; beyond the objections that can be made against this way of considering things. In historical contexts where power was very centralized, such as in czarist Russia, one could still somehow imagine the hypothesis of a direct attack against the heart (in this case the assassination of the czar) as a prelude to a generalized revolt. In a context of decentralized power like the one we know, the question can no longer be about striking the heart, hypothesizing a scenario where one, well aimed shot, could make domination shake in its foundations (which obviously doesn’t take anything away from a well aimed shot). Therefore other paths should be explored.

Affinity and affinity groups

Many draw back in front of affinity. It is in fact a lot easier and less demanding to sign up to something, be it an organization, a permanent assembly or an environment and to take up and reproduce formal characteristics, rather than undertaking a long and never exhausted research for comrades with whom to share ideas, analysis and eventual projects. Because affinity is exactly this: a reciprocal knowledge between comrades, shared analysis that lead to prospectives of action. Affinity is therefore directed on one hand towards theoretical deepening and on the other towards intervention in social conflictuality.

Affinity is radically placed on the quantitative plane. It aspires to the sharing of ideas and methods, and it does not have as a goal an infinite growth. For some comrades, one of the main preoccupations, even though often well hidden, seems to remain the number. How many are we? What should we do to be more? From the polarization on such a question to the argument that, if today we are not many, this is given by the fact that many others do not share our ideas (no, also not unconsciously), deriving the conclusion that we should, to grow numerically, avoid putting too hard of an accent on certain ideas.

These days it is rare to still find those who will try to sell you a membership card to some revolutionary organization, destined to quantitatively grow and aspiring to represent always more exploited; but it is many who think that the best way to get to know others consists of organizing “consensual” activities such as for example self-organized bars, workshops, concerts, etc. Surely such activities can have their role, but when we face the topic of affinity we are talking about something else. Affinity is not the same thing as friendship. Of course the two do not exclude each other, but it is not because we share certain analysis that we sleep together, and vice versa. In the same way, just because we listen to the same music it doesn’t mean we want to struggle in the same way against domination.

The search for affinity occurs on an interpersonal level. It is not a collective event, a group affair, where it is always easier to follow than to think for oneself. The deepening of affinity is evidently a matter of thought and action, but in the end affinity is not strictly about carrying out an action together, but rather a starting point from which to then pass to action. OK, this is obvious, some might say, but then this would mean that I will not meet many people who could be good comrades, because in some way I would confine myself in affinity. It is true that the search and the deepening of affinity require a lot of time and energy, and that therefore it is not possible to generalize it to all comrades. The anarchist movement of a country, of a city or even of a neighbourhood cannot become one big affinity group. It is not about enlarging different affinity groups with more comrades, but to make possible the multiplication of autonomous affinity groups. The search, the elaboration and the deepening of affinity leads to small groups of comrades that know each other, share analysis and pass together to action.

The word is too loose. The aspect “group” of an affinity group has regularly been criticized, in both wrong and right ways. Often there are comrades who share the notion of affinity, but it becomes a lot more complicated when we start talking about “groups” which on one hand only addresses an inter-individual aspect, while on the other hand seem to stifle the “growth”. The objections most of the time consist in underlining the pernicious mechanisms of the “interior/exterior”, of the “inside/outside” that such affinity groups can generate (such as, for example, the fact of renouncing to one’s own path to follow the one of others, the sclerosis and the mechanisms that can surface such as some forms of competition, hierarchy, feelings of superiority or inferiority, fear…). But these are problems that arise in any kind of organization and are not exclusively tied to affinity. It is about reflecting on how to avoid that the search for affinity brings to a stagnation and to a paralysis rather than to an expansion, a spreading and of a multiplication.

An affinity group is not the same thing as a “cell” of a party or an urban guerrilla formation. Since its search is permanent, affinity evolves in permanence. It can “increase” up until the point that a shared project becomes possible, but on the other hand, it can also “decrease” until making it impossible to do anything together. The archipelago of affinity groups therefore constantly changes. This constant change is often pointed out by its critics: one cannot build anything from this, because it is not stable. We are convinced of the opposite: there is nothing to be built around organizational forms that revolve around themselves, away from the individuals that are part of it. Because sooner or later, at the first blows, excuses and tricks will anyways surface. The only fertile ground on which to build is the reciprocal search for affinity.

Finally, we would like to point out that this way of organization has the further advantage of being particularly resistant to the repressive measures of the state, since it does not have representative bastions, structures or names to defend. Where crystallized formations and big organizations can practically be dismantled in one hit, because of the same fact that they are rather static, affinity groups remain agile and dynamic even when repression hits. Since affinity groups are based on reciprocal knowledge and trust, the risks of infiltration, of manipulation and snitching are much more limited than in huge organizational structures to which people can formally join or in vague surroundings where it is only necessary to reproduce certain behaviour to join the club. Affinity is a quite hard base to corrupt, exactly because it starts from ideas and it also evolves in their function.

Informal organization and projectuality

We believe that anarchists have the most amount of freedom and autonomy of movement to intervene in social conflictivity if they organize themselves in small groups based on affinity, rather than in huge formations or in quantitative organizational forms. Of course, it is desirable and often necessary that these small groups are able to come to an understanding between each other. And not for the purpose of being transformed into a moloch or a phalanx, but to realize specific and shared aims. These aims therefore determine the intensity of the cooperation, of the organization. It is not excluded that one group who shares affinity organizes a demonstration, but in many cases a coordination between different groups could be desirable and necessary to realize this specific goal, anchored in time.

Cooperation could be also more intense in the case of a struggle conceived on a medium term, as, for example a specific struggle against a structure of power (the building of a deportation centre, of a prison, of a nuclear base…). In such a case, we could talk about informal organization. Organization, because we are dealing with a coordination of wills, means and capacities between different affinity groups and individuals that share a specific project. Informal because we are not concerned with promoting some name, or quantitatively strengthening an organization, or signing up to a program or a declaration of principles, but of an agile and light coordination to answer the needs of a project of struggle.

In one way, informal organization finds itself also on the ground of affinity, but it goes beyond the inter-individual character. It exists only in the presence of a shared projectuality. An informal organization is therefore directly oriented towards struggle, and cannot exist apart from this. As we previously mentioned, it helps to answer to particular requirement of a project of struggle that cannot be at all, or with great difficulty, sustained by a single affinity group. It can, for example, allow to make available the means that we deem necessary. The informal organization does not therefore have the goal to gather all comrades behind the same flag or to reduce the autonomy of the affinity groups and of individualities, but to allow this autonomy to dialog. This is not a loophole for doing everything together, but it is a tool to materialize the content and the feeling of a common project, through the particular interventions of affinity groups and individualities.

What does it mean to have a project? Anarchists want the destruction of all authority, from this we can deduct that they are on the constant search for ways of doing this. In other words, it is certainly possible to be an anarchist and active in such without a specific project of struggle. In fact this is what happens more often than not. Whether anarchists are following the directive of the organizations they belong to (something that seems belonging more to the past), or whether they are waiting for the arrival of struggles they can participate to, or whether they attempt to include as many anarchist aspects as possible into their daily life: none of these attitudes assumes the presence of a real projectuiality – something that, let’s make it clear, does not make these comrades less anarchists. A project is based on the analysis of the social, political and economic context one finds themselves in, and from which one refines a perspective that allows them to intervene in the short and medium term. A project that therefore holds an analysis, ideas and methods, coordinated to reach a purpose. We can for example publish an anarchist newspaper because we are anarchists and want to spread our ideas. OK, but a more projectual approach would require an analysis of the conditions in which this publication would be suitable to intervene in the conflictuality. We can decide that struggling against deportations, against the deterioration of the conditions of survival, against prison… because all these things are simply incompatible with our ideas; developing a project would necessitate an analysis to understand from where an anarchist intervention would be the most interesting, which methods to use, how to think of giving an impulse or intensification to the conflictual tension in a given period of time. It goes without saying that similar projects are usually the occasion for organizing informally, in a coordination between different groups and anarchist individualities.

Therefore an informal organization cannot be founded, constituted or abolished. It is born in a completely natural way, fulfilling the needs of a project of struggle and disappears when this project is realized or when it is assessed that it is no longer possible or relevant to realize it. It does not coincide with the entirety of the ongoing struggle: the many organizational forms, the different places of encounter, the assemblies etc. produced by a struggle will exist independently from the informal organization, which does not mean that anarchist cannot also be present there.

The “others”

Up until now we have mainly talked about organizational forms between anarchists. Without a doubt, many revolts provide precious suggestions that are parallel to what we have just said. Let´s take as an example the revolts of the last years in certain metropolis. Many rebels organized themselves in small agile groups. Or let´s think of the riots on the other side of the mediterranean. There was no need of a strong organization or of some kind of representational structure of the exploited to spark the uprisings, their backbone was built of multiple forms of informal self-organization. Of course, in all this we did not express ourselves on the “content” of these revolts, but without rather anti-authoritarian organizational forms, it would be completely unthinkable that they would have taken a liberatory and libertarian direction.

It is time to say goodbye, once and for all, to all political reflexes, even more so in these times when revolts do not answer (not anymore) to political prerogatives. Insurrections and revolts should not be directed, neither by authoritarians nor by anarchists. They don’t ask to be organized in one big formation. This does not take away that our contribution to such events, to phenomenons that are really social, cannot remain simply spontaneous, but if it aspires to be a qualitative contribution – this requires a certain amount of organization and projectuality. However the exploited and the excluded do not need anarchists to revolt or insurge. We can at most be an additional element, welcomed or not, a qualitative presence. But that nonetheless remains important, if we want to open the insurrectional ruptures in an anarchist direction.

If the exploited and the excluded are perfectly capable of revolting without anarchists and their presence, not for this are we ready to renounce looking for some points and a terrain where we can struggle with them. These points and this terrain are not “natural” or “automatic” consequences of historical conditions. The encounter among affinity groups, as well as informal organization of anarchists and exploited willing to fight, occurs better in the struggle itself, or at least in a proposal of struggle. The necessity of spreading and deepening anarchist ideas is undeniable and in no moment should we hide them, confine them to the back-alleys, or disguise them in the name of a given strategy. However in a project of insurrectional struggle it is not about converting the most amount of exploited and excluded to one’s own ideas, but rather to make possible experiences of struggle with anarchist and insurrectional methodology (attack, self-organization and permanent conflictuality). Depending on the hypothesis and the projects, it is necessary to effectively reflect on which organizational forms this encounter between anarchists and those who want to struggle on a radical basis can take. These organizational forms can certainly not be exclusively anarchist constellations, since other rebels take part in it. They are therefore not a support to “promote” anarchism, but have the purpose of giving shape and substance to an insurrectional struggle.

In some texts, drawn up from a series of experiences, there is a mention of “base nuclei” formed within the project of a specific struggle, of forms of organization based on the three fundamental characteristics of insurrectional methodology. Anarchists take part, but together with others. In a certain sense, they are mostly points of reference (not of anarchism, but of the ongoing struggle). They somewhat function as the lungs of a insurrectional struggle. When this struggle is intense it involves many people, and it diminishes in number when the temperature drops. The name of such organizational structures has little if no importance. One must discern, within certain projects of struggle, if similar organizational forms are imaginable or necessary. We have to also underline that this is not about collectives, committees, popular assemblies etc. previously formed and that have the purpose of lasting in time, and whose composition is rarely anti-political and autonomous (if there is the presence of institutional elements). The “base nuclei” are formed within a project of struggle and only carry a concrete purpose: to attack and destroy an aspect of dominion. Therefore they are not para-unionist organizations that defend the interests of a social group (in the committees of the unemployed, in the assemblies of students…), but occasions of organization geared towards attack. The experiences of self organization and attack do not obviously guarantee that in a future struggle the exploited would not accept or not tolerate institutional elements. But without these experiences, these kind of reactions would be practically unthinkable.

To summarize, according to us it is not about building organizations that would “attract the masses” or to organize them, but to develop and put in practice concrete proposals of struggle. Within these proposals, of an insurrectional character, it is therefore important to reflect on the organizational forms considered necessary and adequate to realize a proposal of attack. We underline once again that these organizational forms do not necessarily implicate structures with meetings, places of encounter etc. but that these can also be born directly on the street, in moments of struggle. In certain places, for example, it can be easier to create some “points of reference” or a “base nucleus” with other exploited by interrupting the routine, putting up a barricade on the street… rather than waiting for everyone to come to an appointment to put up a barricade. These aspects cannot be left totally to chance and to spontaneity. A projectuality allows reflexion and an evaluation of different possibilities and their relevancy.

In short

If the question moves away from how to organize people for the struggle, it becomes how to organize the struggle. We think that archipelagos of affinity groups, independent one from the other, that can associate according to their shared prospectives and concrete projects of struggle, constitute the best way to directly pass to the offensive. This conceptions offers the biggest autonomy and the widest field of action possible. In the sphere of insurrectional projects it is necessary and possible to find ways of informally organizing that allow the encounter between anarchists and other rebels, forms of organization not intended to perpetuate themselves, but geared towards a specific and insurrectional purpose.

[Salto -subversion & anarchie-, n. 2, Bruxelles, 11/2012]

Posted in Babel translations | Comments Closed

Noches blancas y cielos estrellados

June 26th, 2015 by Salto

La Copa del Mundo en Brasil y los sobresaltos internacionales de la insurrección

La Copa del Mundo no es cuestión de fútbol. Si un país es candidato para la organización de este evento es porque el fútbol cumple hoy en día la misma función que los espectáculos de gladiadores en la Roma antigua e, igualmente, porque es una ocasión inesperada para el Estado organizador de hacer avanzar a pasos de gigante su desarrollo económico y su influencia política. La Copa tiene unos costes monstruosos aunque, vistos como inversiones, prometen casi seguro ser muy jugosos. Brasil, considerado como una de las grandes potencias económicas mundiales, cuenta con subir algún peldaño más organizando la Copa y los Juegos Olímpicos.

La Copa del Mundo es también un proyecto del Poder para refrenar las tensiones sociales y dar el espectáculo que idolatran. Para las entidades estatales y los intereses económicos, es una ocasión para crear las condiciones que permitan abrir nuevos mercados, para cerrarle el pico a ciertas resistencias y para realizar un salto cualitativo en la ocupación del territorio y en la explotación capitalista. Es en la gran-misa moderna del Estado y del Capital donde la arrogancia del Poder se exhibe en el espectáculo de los estadios, de las masas que berrean, de las pantallas, de las emisiones en directo y del orgullo nacional.

La concesión de la organización de la Copa del Mundo 2014 al Estado brasileño ha significado una intensificación inmediata y sistemática de la militarización de la gestión de la “paz social”. Creadas según el modelo de las tristemente famosas “operaciones de pacificación”, han visto la luz nuevas unidades policiales, las Unidades de Polícia Pacificadora (UPP), implantadas desde 2008 en decenas de barrios difíciles y de favelas de Río de Janeiro. En nombre de la guerra contra el tráfico de drogas, el Estado ha retomado de forma militar el control de los barrios. En el espacio de cuatro años, según las cifras oficiales, sólo en Río de Janeiro, más de 5500 personas habrían sido asesinadas por la policía. En los barrios de los que se ha echado a las bandas de traficantes, los paramilitares hacen y deshacen a su antojo.

Pero, evidentemente, la Copa del Mundo no tiene como único aspecto los uniformes. Por una cantidad que supera los 3500 millones de dólares, se han construido estadios en lugares estratégicos de las ciudades. Han expulsado a la gente de las favelas, que han sido arrasadas para construir nuevos barrios de clase media, centros comerciales, hoteles de lujo y acondicionamientos para las playas. Se han reformado y asegurado los ejes de transporte; se han construido o reconstruido aeropuertos, puertos y redes eléctricas. En Río de Janeiro se ha expulsado a 250000 personas de sus viviendas para hacer sitio para los proyectos de construcción ligados a la Copa del Mundo de 2014 y a los Juegos Olímpicos de 2016. La Justicia brasileña no ha ocultado sus intenciones sobre sus planes para el futuro de todos estos estadios que no servirán en su mayoría más que para acoger algún que otro partido: se están realizando estudios para examinar como los nuevos estadios de Manaos, Brasilia, Cuiabá y Natal se podrían transformar en cárceles.

La Copa del Mundo es, pues, una operación de purificación social. El Estado y el Capital se deshacen de los indeseables, de esas capas de población que se han hecho superfluas en la circulación de mercancías y que sólo pueden convertirse en fuentes de problemas. Sin embargo sería un error considerar esta operación como una “excepción” que las democracias legitiman mediante la Copa del Mundo: se trata claramente de una restructuración, de una intensificación del control social y de la explotación. Copa del Mundo o crisis, guerra o reconstrucción, desastres naturales o urgencias… el Poder nos hace destellar “situaciones excepcionales” que de hecho son el mismo corazón del progreso capitalista y estatal.

La gran-misa de la Copa del Mundo abre todos los mercados imaginables. Y esto no sólo concierne a la especulación inmobiliaria o a la industria de la seguridad. Desde hace meses, lxs campesinxs señalan que hay camiones llenos de cocaína yendo y viniendo desde Colombia para responder a las “necesidades” de los tres millones de turistas que están esperando. Igual que durante la Copa del Mundo en África del Sur de 2010, la prostitución se desarrollará de forma vertiginosa. En las obras de los estadios, donde numerosos obreros inmigrantes curran en condiciones particularmente duras, las empresas los aprietan para conseguir llegar a tiempo. Sin olvidar las diferentes fracciones del Poder en Brasil que negocian y cierran acuerdos con el gobierno: bandas de traficantes que se ocupan del trabajo sucio de expulsar a la gente que se resiste demasiado a los programas de urbanización, mientras las empresas emplean a paramilitares para asegurar la seguridad en las obras y aplastar las huelgas o las protestas a golpe de chantaje y de asesinato.

Pero la noticia no es todo este horror. La noticia es que en junio de 2013, Brasil estuvo en llamas durante casi un mes. Lo que comenzó como un movimiento contra la subida del precio de los billetes de autobús se convirtió en una revuelta incontrolada y generalizada contra el Poder. Después de ese mes de revuelta, sigue habiendo conflictos en torno a las expulsiones, las resistencias contra los planes de austeridad, de protestas contra los asesinatos policiales, o incluso disturbios antipatrióticos como los que tuvieron lugar durante la fiesta nacional del 7 de septiembre, etc., que han degenerado y escapado al control de la mediación política clásica. Estos últimos meses, ha nacido en Brasil una imaginación social que mañana podría incendiar de nuevo las calles.

Mientras, en Siria, el Poder y sus ostentores intentan frenar la oleada de sublevaciones y de revueltas que están contaminando cada vez más regiones del mundo ahogándola en un baño de sangre; mientras, en Grecia, la población se ve abrumada y aterrorizada hasta que borren la memoria de la insurrección de diciembre de 2008; mientras, en Ucrania, un levantamiento popular se ve pisoteado por el juego macabro entre diferentes facciones del Poder; mientras, en Egipto, Turquía, Bosnia, Libia, etc., el orden parece reorganizarse y restablecerse, la Copa del Mundo en Brasil se presenta como un intento de recubrir con una capa de plomo las contradicciones sociales que atraviesan toda América Latina.

Todo tomando distintas formas según los contextos y las condiciones, por todas partes del mundo se está llevando a cabo una restructuración del Capital y del Estado. Las fronteras nacionales se muestran más que nunca como lo que siempre han sido: rejas y muros para gcontener la revuelta potencial de los desheredados. No es, pues, casual que frente a la manifiesta contaminación entre las diferentes revueltas de los últimos años – una contaminación que no está tan basada en condiciones similares, sino más bien en una nueva imaginación no-mediada de la posibilidad de levantarse, de otra forma de vida – el Estado juega con el nacionalismo y los sentimientos reaccionarios: desde los movimientos fascistas en ascenso en el continente europeo hasta la renovación del patriotismo en los países que han conocido “primaveras árabes”, del anti-imperialismo con dos pelotas de antiguos dirigentes como Chávez hasta la fiebre por los equipos nacionales de fútbol.

Pero en vez de seguir detallando los movimientos internacionales de la reacción, inclinémonos más bien a los de la revuelta y a las posibilidades que abren. Durante la revuelta de junio de 2013 en Brasil, los insurgentes gritaban: “después de Grecia, después de Turquía, ¡ahora le toca a Brasil!” Las revueltas que hemos conocido en los últimos años han entreabierto la puerta para acabar con el aquí y el allí. Las uniones entre los diferentes Estados nacionales en materia de represión se han reforzado con una velocidad vertiginosa, pero esto no nos debería sorprender ni asustar. Vista la inestabilidad social creciente y la mezcla total de las economías y de los sistemas estatales, nos podemos imaginar que si pasa algo en alguna parte, también podría tener sus consecuencias en otro lado. Y este movimiento ya está en acción en la imaginación misma, este suelo particularmente fértil para la revuelta. Ahora se trata de introducir esta imaginación también en nuestros proyectos de lucha y de aprovechar las ocasiones que se presentan.

No existe la ciencia de la insurrección. Muchos ejemplos recientes – desde los disturbios de Londres en 2011 a los levantamientos en el mundo árabe – nos muestran el carácter imprevisible de la insurrección. Los pretextos pueden ser incluso muy “banales”. Aunque esta imprevisibilidad no debería empujarnos a una posición de espera de la “próxima vez” en cualquier parte del mundo; esta afirma más bien la necesidad de la conflictividad permanente, de la preparación de las ideas y de los actos. Sólo así podremos esperar no encontrarnos desprovistos en tales momentos: poco importa en qué parte del planeta estemos, podríamos intentar hacer contribuciones cualitativas que empujen a las revueltas en curso hacia una dirección radicalmente emancipadora, que las hagan golpear las estructuras fundamentales de la dominación moderna y de su reproducción, estructuras que se encuentran detrás de las filas de policías y las fachadas de los bancos. Subrayar el carácter imprevisible de la insurrección no significa por tanto pretender que caiga del cielo. Se trata precisamente de concretar que puede haber tensiones que indiquen posibilidades crecientes de revuelta, pero que no hay certeza en cuanto a saber si estas posibilidades se harán realidad. Al revés, puede haber contextos o conflictos que no dejan entrever ni un poco el próximo desencadenamiento de la revuelta y que por tanto hagan saltar chispas. La imprevisibilidad de la insurrección no debería tan siquiera ser un problema mayor para los anarquistas que se enfrentan continuamente con la autoridad, es un problema mayor para el Estado. Si analizamos las inversiones masivas que se han hecho a escala internacional en control y medios represivos, no parece que el Estado sea completamente inconsciente de este punto débil.

La insurrección es un juego de lazos inauditos y de actos imprevistos. No es una matemática en la que presencias numéricas aportan la respuesta definitiva. No es una cuestión de “solidaridad exterior” que aplaude a la revuelta del otro. Cada contexto y cada momento ofrecen posibilidades y oportunidades diferentes. Los anarquistas tienen que armarse de análisis, conocimientos y de medios para pasar a la ofensiva y atacar.

También tenemos que intentar aprender, tanto de nuestros análisis como de nuestras prácticas, de las experiencias insurreccionales. El tiempo de la dominación va cada vez más rápido y hace que se difumine la memoria de las revueltas. Las insurrecciones no son la revolución social y tampoco pueden considerarse como etapas en un desarrollo lineal hacia la revolución social. Son más bien momentos de ruptura en las que el tiempo y el espacio escapan de forma efímera a la influencia de la dominación.

Dada la acentuación de la represión – el hecho de que la autoridad esté siempre dispuesta a ahogar en sangre la insurrección de lxs oprimidxs- y la aparente confusión de motivaciones de numerosas personas durante momentos contemporáneos de revuelta, algunos reculan frente a la perspectiva insurreccional. Así y todo. Es precisamente la insurrección la que rompe la extinción del control y de la represión en un mundo en el que los exterminios masivos y la masacre organizada son ya rutina cotidiana del Estado y del Capital. Es precisamente la insurrección la que puede crear el espacio que permita traducir su rechazo y su revuelta en ideas más claras y afirmadas. El miedo del carácter imprevisible e incontrolable de la insurrección no se encuentra sólo del lado del orden, sino también del de los revolucionarios que buscan la salvación en la repetición de viejas recetas políticas: en vez de atacar por todos lados todo el tiempo, la construcción de un movimiento revolucionario unificado; en lugar de la insurrección, el desarrollo gradual de un “contra-Poder”; en lugar de la destrucción necesaria, la ilusión de un cambio progresivo de las mentalidades. Así vemos a anarquistas que retoman el rol de la izquierda moderada o a ex insurgentes que parten buscando certezas en elucubraciones sobre el “sujeto histórico del proletariado” o incluso se ponen a leer las obras de Lenin para encontrar recetas de una “revolución victoriosa”. Aun así, todas las recientes experiencias insurreccionales señalan la necesidad de encontrar otros caminos, caminos que se separen radical y definitivamente de toda visión “política” de la guerra social.

La perspectiva revolucionaria clásica de la autogestión está muerta. Ya va siendo hora de tomar nota definitivamente y acabar con los intentos de resucitarla bajo otros nombres y otras formas. Ninguna estructura del Capital o del Estado se puede retomar para servirse de ella de forma emancipadora; ninguna categoría social es por su esencia la portadora de un proyecto de transformación social; ninguna batalla defensiva se transformará en ofensiva revolucionaria. La paradoja contemporánea que tenemos que afrontar reside en constatar que, por un lado la insurrección necesita de un sueño de libertad que le dé oxígeno para perseverar y, por otro, su obra debe ser necesariamente destructiva para poder tener la esperanza de sobrevivir a la extinción y los enquistamientos. La insurrección es necesaria para desmontar el camino hacia la liberación individual y social; y son las vitaminas de la utopía las que empujan hacia horizontes inesperados para escapar de la prisión social. A partir de la confluencia entre la práctica insurreccional y las ideas de libertad, podrá nacer la perspectiva revolucionaria contemporánea.

El carácter destructivo de la insurrección lleva a la destrucción del edificio de la prisión social en el que vivimos todxs. Sería necesario estudiar y analizar donde se encuentran hoy esos muros, sus guardias y sus torres si las queremos golpear. La dominación moderna ha diseminado por todos lados estructuras que permiten la reproducción social. Pensad en las infraestructuras tecnológicas omnipresentes que no atan a todas y todos al papel de presos sin que las cadenas hayan sido visibles como tales. O cómo la acumulación capitalista se orienta fundamentalmente hacia la circulación. En Europa en todo caso, la explotación ya no se concentra como antes en los grandes bastiones, sino que se ha extendido y descentralizado envolviendo todos los aspectos de la vida. Las conexiones entre estos aspectos están aseguradas por los caminos, los cables, los oleoductos, las vías férreas, por conductos subterráneos que representan las venas de la dominación. Ciertamente no seremos los últimos en lanzar gritos de alegría si hay insurgentes que le prenden fuego al parlamento en cualquier parte del mundo, pero las contribuciones anarquistas a la guerra social consisten también, sin duda, en indicar y atacar de forma más precisa el cómo y dónde la autoridad se alimenta y se reproduce.

Pero la destrucción no es suficiente. El acto y el pensamiento deben ir de la mano. No se puede esperar arrasar los muros de la prisión social si ya no intentamos mirar más allá de su recinto, hacia horizontes desconocidos, aunque sea difícil. No se puede pensar libremente a la sombra de una capilla. Justo eso. Pero la capilla no es sólo un edificio, es la materialización de unas relaciones sociales e ideologías dominantes. Es en el deseo de lo que estas relaciones e ideologias no ofrecen, en lo que erradican del imaginario, en lo que suprimen incluso por ser posible, que nos encontraremos otra vez a acuchilladas con lo existente. No necesitamos el enésimo programa para planificar la transformación del mundo, no más experiencias alternativas que siembren las semillas de la anarquía del mañana. ¡No! Lo que nos hace falta es la proyección de nosotros-mismos en otro medio completamente, el de los sueños. Sólo dejando a nuestras espaldas el realismo, que reivindica una nueva capa de pintura para nuestras celdas, patios más grandes, más actividades… podremos esperar poder volver a soñar, a ponerle palabras a nuestros deseos, estas palabras indispensables para expresar y comunicar una perspectiva revolucionaria. El mundo deja entrever lo que se puede hacer, nosotros tenemos que hacer lo que no se puede hacer. Reconstruir la tensión ética anarquista frente a lo que nos rodea, la punta de lanza de nuestro combate por la libertad. No dejar degenerar al anti-autoritarismo en postura política, sino hacerla arder como a cualquier otra cosa que nos anima diariamente, algo que nos pone ebrios de deseos e incontrolables pensamientos y actos. Continuar a partir del individuo, a la individualidad autónoma capaz de reflexionar, soñar y actuar, por todos lados y siempre, tanto durante momentos de agitación social como de reacción sangrienta, contra los vientos y las mareas del conformismo y de las evaluaciones estratégicas. El corazón de un anarquista así de impetuoso es también el núcleo de futuras perspectivas revolucionarias.

Ya no lo duda nadie. Tampoco el Estado. La Copa del Mundo de Brasil no se desarrollará sin problemas, así como que los proyectos de purificación social en los países del Amazonas se han encontrado una resistencia inesperada que ya no se dejará desarmar tan fácilmente. El gobierno brasileño se ha permitido anunciar que movilizará 160000 policías y militares para mantener el orden durante la gran-misa, reforzados por algunas decenas de miles de agentes de seguridad privada que se están formando en estos momentos por todo el mundo. Todos los Estados acentúan la propaganda de sus equipos nacionales y preparan la entrada masiva de turistas y de divisas extranjeras, es otro frente de la guerra capitalista. Nos están preparando para un homenaje planetario y para el aplastamiento de la revuelta.

La Copa del Mundo se materializa en una cantidad de terrenos que son tantos como pistas para posibles ataques. En los barrios de las metrópolis brasileñas, toma forma de depuración urbanística y militar realizada por empresas internacionales de construcción, despachos de arquitectos por todas partes y mastodontes de las tecnologías. Los emblemas nacionales inundarán las calles, los patrocinadores oficiales bombardearán el planeta entero con sus publicidades, los medias asegurarán emisiones en directo del espectáculo de la alienación. Las cajas fuertes y las consultorías se empujan a la puerta de las autoridades con sus modernos modelos de combate anti-insurreccional en las necrópolis mientras una estrella con apretadas mallas de tecnologías de la comunicación permite un control diversificado. La maquinaría de la Copa del Mundo se compone de innumerables rodamientos que están estrechamente ligados y que son interdependientes: a cada uno le toca, en todas partes del mundo, estudiar qué rodamientos son susceptibles de perturbar y paralizar la maquinaría.

«Não vai ter Copa». Numerosxs rebeldes se preparan en Brasil a transformar la Copa del Mundo en una pesadilla para el Estado y en antorcha de insurrección para los amantes de la libertad. Esta antorcha no tendrá que arder solamente en Río de Janeiro, Sao Paolo o Porto Alegre, aprovechemos la ocasión para iluminar por todas partes las tinieblas de la dominación.

Contra la gran-misa de la autoridad.

Por el ataque internacionalista y la insurrección.

Posted in Babel translations | Comments Closed

Notti bianche e cieli stellati

June 26th, 2015 by Salto

La Coppa del Mondo non è un affare di calcio. Se un paese è candidato per l’organizzazione di questo evento, è perché il calcio esercita oggi la stessa funzione di uno spettacolo di gladiatori nell’antica Roma, oltre a costituire un’occasione insperata per lo Stato organizzatore di far avanzare a passi da gigante il proprio sviluppo economico e la propria influenza politica. La Coppa ha costi mostruosi, tuttavia il rientro sull’investimento promette quasi a colpo sicuro di essere assai lucroso. Il Brasile, considerato una delle grandi potenze economiche mondiali, conta d’avanzare ancora di livello organizzando la Coppa e i Giochi Olimpici.

La Coppa del Mondo è anche un progetto del potere per imbrigliare le tensioni sociali e offrire lo spettacolo della sua adorazione. Per le entità statali e gli interessi economici è un’occasione di creare le condizioni per aprire nuovi mercati, per tappare la bocca a certe resistenze e per realizzare un salto qualitativo nell’occupazione del territorio e nello sfruttamento capitalista. È il maxi-raduno moderno di Stato e Capitale, dove l’arroganza del potere si esibisce nello spettacolo degli stadi, delle masse sbraitanti, degli schermi, delle trasmissioni in diretta e della fierezza nazionale.

La concessione dell’organizzazione della Coppa del Mondo 2014 allo Stato brasiliano ha comportato una intensificazione immediata e sistematica della militarizzazione della gestione della «pace sociale». Create sul modello delle tristemente celebri «operazioni di pacificazione», sono nate nuove unità di polizia, le Unidades de Polícia Pacificadora (UPP), istituite dal 2008 nei quartieri critici e nelle favela di Rio de Janeiro. Nel nome della guerra contro i trafficanti di droga, lo Stato ha ripreso il controllo dei quartieri militarmente. Nello spazio di quattro anni, secondo stime ufficiali, solo a Rio de Janeiro più di 5.500 persone sarebbero state uccise dalla polizia. Nei quartieri da cui le bande di trafficanti sono state cacciate, ora sono i paramilitari a fare il bello e il cattivo tempo.

Ma la Coppa del Mondo ovviamente non attiene solo all’aspetto delle uniformi. Per una cifra superiore ai 3.500 milioni di dollari, sono stati costruiti stadi in luoghi strategici delle città. Sono state sgomberate e rase al suolo diverse favela per costruire nuovi quartieri per le classi medie, centri commerciali, alberghi di lusso e predisporre siti balneari. Vie di trasporto e autostradali sono state allestite e messe in sicurezza; aereoporti, porti e reti elettriche sono stati costruiti o ricostruiti. A Rio de Janeiro, 250.000 persone sono state sgomberate dalle loro abitazioni per far largo ai progetti edilizi legati alla Coppa del Mondo del 2014 e ai Giochi Olimpici del 2016. La Giustizia brasiliana non ha nascosto le proprie intenzioni relative alle future destinazioni d’uso di tutti quegli stadi, che per lo più serviranno solo per ospitare qualche partita: sono in corso studi per esaminare come i nuovi stadi di Manaus, Brasilia, Cuiabá e Natal possano essere trasformati in prigioni.

La Coppa del Mondo è dunque una operazione d’epurazione sociale. Lo Stato e il Capitale si sbarazzano degli indesiderabili, di quei settori della popolazione divenuti superflui nella circolazione mercantile e che sono solo potenziali fonti di disordini. Tuttavia sarebbe un errore considerare questa operazione una “eccezione” che le democrazie legittimano attraverso la Coppa del Mondo: si tratta proprio di una ristrutturazione, di rafforzamento del controllo sociale e di sfruttamento. Coppa del Mondo o crisi, guerra o ricostruzione, disastri naturali o urgenze… il potere ci fa intravedere «situazioni d’eccezione» che di fatto costituiscono il cuore stesso del progresso capitalista e statale.

Il maxi-raduno della Coppa del Mondo apre tutti i mercati immaginabili. E ciò non riguarda unicamente la speculazione immobiliare o l’industria della sicurezza. Da mesi i contadini segnalano che camion carichi di cocaina vanno e vengono dalla Colombia per rispondere ai “bisogni” dei tre milioni di turisti attesi. Proprio come durante la Coppa del Mondo in Sud Africa nel 2010, la prostituzione si svilupperà in modo vertiginoso. Nei cantieri degli stadi, dove numerosi operai immigrati sgobbano in condizioni particolarmente dure, le imprese li frustano per riuscire a mantenere le scadenze. Per non parlare delle diverse fazioni di potere che in Brasile trattano e concludono accordi con il governo: bande di trafficanti si occupano del lavoro sporco di cacciare coloro che oppongono troppa resistenza ai programmi urbanistici, mentre i paramilitari vengono impiegati da alcune aziende per garantire la sicurezza nei cantieri e schiacciare scioperi e proteste a colpi di ricatti e di omicidi.

Ma il nuovo elemento non è dato da tutto questo orrore, quanto da come nel giugno 2013 il Brasile si sia infiammato per quasi un mese. Quello che è cominciato come un movimento contro l’aumento dei prezzi dei biglietti nei trasporti si è trasformato in una rivolta incontrollata e generalizzata contro il potere. A partire da quei giorni di rivolta, si sono sviluppati sempre più conflitti attorno agli sgomberi, più resistenze contro i piani di austerità, più proteste contro gli omicidi polizieschi, oltre a disordini antipatriottici – come quelli avvenuti durante la festa nazionale del 7 settembre – poi degenerati e sfuggiti al controllo della mediazione politica classica. In questi ultimi mesi è nata in Brasile un’immaginazione sociale che domani potrebbe incendiare nuovamente le strade.

Mentre in Siria il potere ed i suoi concorrenti cercano di arrestare l’ondata di sollevamenti e rivolte che contamina sempre più regioni del mondo, affogandola in un bagno di sangue; mentre in Grecia la popolazione viene oppressa e terrorizzata allo scopo di cancellare la memoria dell’insurrezione del dicembre 2008; mentre in Ucraina un moto popolare viene calpestato da un macabro gioco tra diverse fazioni di potere; mentre in Egitto, Turchia, Bosnia, Libia, ecc., l’ordine sembra riorganizzarsi e ristabilirsi, la Coppa del Mondo in Brasile si presenta come un tentativo di ricoprire con una cappa di piombo le contraddizioni sociali che attraversano tutta l’America Latina.

Pur assumendo differenti forme a seconda dei contesti e delle condizioni, una ristrutturazione del Capitale e dello Stato è in corso ovunque nel mondo. Le frontiere nazionali si rivelano più che mai essere quello che sono sempre state: reti e mura per gestire la rivolta potenziale dei diseredati. Non è quindi un caso se di fronte alla contaminazione palese fra le diverse rivolte degli ultimi anni – una contaminazione che non si basa molto su condizioni analoghe, quanto piuttosto su una nuova immaginazione non-mediata della possibilità di sollevarsi, di un’altra vita – lo Stato insiste sul nazionalismo e sui sentimenti più reazionari: dai movimenti fascisti in ascesa nel continente europeo fino alla rinascita del patriottismo in paesi che hanno conosciuto una «primavera araba», dall’antimperialismo da due soldi di antichi funzionari come Chavez fino alla febbre per le squadre nazionali del pallone.

Ma invece di soffermarci ancora sui movimenti internazionali della reazione, concentriamoci piuttosto su quelli della rivolta e delle possibilità che aprono. Nel corso della rivolta del giugno 2013, in Brasile, gli insorti hanno urlato: «dopo la Grecia, dopo la Turchia, ora è la volta del Brasile!». Le rivolte che abbiamo conosciuto in questi ultimi anni hanno aperto uno spiraglio per farla finita con il qui ed il laggiù. I legami fra i differenti Stati nazionali in materia di repressione si sono certamente rafforzati con rapidità vertiginosa, ma questo non dovrebbe lasciarci attoniti o spaventarci. Vista la crescente instabilità sociale e l’intreccio globale delle economie e dei sistemi statali, si può immaginare che se qualcosa accade da qualche parte, ciò potrebbe avere delle conseguenze anche altrove. E questo movimento è già in corso nella stessa immaginazione, terreno particolarmente fertile per la rivolta. Si tratta adesso di far penetrare questa immaginazione anche nei nostri progetti di lotta e cogliere le occasioni che si presentano.

Non esiste una scienza dell’insurrezione. Molti esempi recenti – dalle sommosse di Londra nel 2011 ai sollevamenti nel mondo arabo – ci mostrano il carattere imprevedibile dell’insurrezione. I pretesti possono anche essere molto “banali”. Questa imprevedibilità non dovrebbe tuttavia spingerci verso una posizione di attesa del «prossimo turno» da qualche parte nel mondo; ma afferma piuttosto la necessità di una conflittualità permanente, di una preparazione nel pensiero e nell’azione. Solo così si può sperare di non ritrovarsi sprovveduti in simili momenti: indipendentemente da dove ci si trova sul pianeta, si potrà tentare di dare contributi qualitativi che spingano le rivolte in corso verso una direzione radicalmente emancipatrice, per colpire le strutture basilari del dominio moderno e della sua riproduzione, strutture situate dietro i ranghi degli sbirri e le facciate delle banche. Sottolineare il carattere imprevedibile dell’insurrezione non significa avere la pretesa che cada dalla luna. Vuol dire solo precisare che ci possono essere tensioni che indicano possibilità crescenti di rivolta, ma che non vi è alcuna certezza di sapere se queste possibilità diventeranno realtà. Viceversa, ci possono essere contesti o conflitti che non lasciano affatto intravedere il prossimo scatenamento della rivolta e che fanno tuttavia saltare il coperchio della marmitta. L’imprevedibilità dell’insurrezione non dovrebbe tuttavia essere un grosso problema per gli anarchici che si scontrano continuamente con l’autorità, ma è un grosso problema per lo Stato. Se analizziamo i massicci investimenti che vengono fatti su scala internazionale per il controllo e gli strumenti repressivi, non sembra che lo Stato sia del tutto inconsapevole di questo punto debole.

L’insurrezione è un gioco di legami inauditi e di azioni impreviste. Non è una matematica dove le presenze numeriche determinano la risposta definitiva. Non è una questione di “solidarietà esterna” che applaude la rivolta altrui. Ogni contesto ed ogni momento offrono possibilità ed opportunità differenti. Gli anarchici devono darsi analisi, conoscenze e strumenti per passare all’offensiva ed attaccare.

Occorre anche cercare di imparare, nelle nostre analisi come nelle nostre pratiche, dalle esperienze insurrezionali. Il tempo del dominio corre sempre più veloce e fa dissolvere la memoria dei ribelli. Le insurrezioni non sono la rivoluzione sociale e non possono nemmeno essere considerate come tappe in uno sviluppo lineare verso la rivoluzione sociale. Sono piuttosto momenti di rottura nel corso dei quali il tempo e lo spazio sfuggono in maniera effimera alla morsa del dominio. Visto l’accentuarsi della repressione – dato che l’autorità è sempre pronta ad affogare nel sangue l’insurrezione degli oppressi – e l’apparente confusione delle motivazioni di tante persone durante i momenti contemporanei di rivolta, alcuni indietreggiano davanti alla prospettiva insurrezionale. E tuttavia. È proprio l’insurrezione che spezza la stretta del controllo e della repressione in un mondo in cui lo sterminio di massa ed il massacro organizzato sono già la routine quotidiana dello Stato e del Capitale. È proprio l’insurrezione che può creare lo spazio che consente di tradurre il rifiuto e la rivolta in idee più chiare e più decise. La paura del carattere imprevedibile ed incontrollabile dell’insurrezione non si trova solo dalla parte dell’ordine, ma anche presso i rivoluzionari che cercano la salvezza nella ripetizione di vecchie ricette politiche: invece dell’attacco dappertutto e continuo, la costruzione di un movimento rivoluzionario unificato; invece dell’insurrezione, lo sviluppo graduale di un «contropotere»; invece della distruzione necessaria, l’illusione di un cambiamento progressivo delle mentalità. Si vedono allora anarchici che riprendono il ruolo della sinistra morente o ex-insorti che partono alla ricerca di certezze con elucubrazioni sul «soggetto storico del proletariato» o che si mettono a leggere le opere di un Lenin per trovare le ricette di una «rivoluzione vittoriosa». Eppure le recenti esperienze insurrezionali mostrano tutte la necessità di trovare altre strade, strade che si separino radicalmente e definitivamente da ogni visione «politica» della guerra sociale.

La prospettiva rivoluzionaria classica dell’autogestione è morta. È ora di prenderne definitivamente atto e di porre fine ai tentativi di resuscitarla con altre parole e sotto altre forme. Nessuna struttura del capitale o dello Stato può essere ripresa per servirsene in maniera emancipatrice; nessuna categoria sociale è per essenza portatrice di un progetto di trasformazione sociale; nessuna battaglia difensiva si trasformerà in offensiva rivoluzionaria. Il paradosso contemporaneo da affrontare è nella constatazione che da un lato l’insurrezione ha bisogno di un sogno di libertà che le dia ossigeno per perseverare, e dall’altro la sua opera può essere solo totalmente distruttiva, per avere una speranza di superare l’estinzione e l’incistamento. L’insurrezione è necessaria per preparare il cammino verso la liberazione individuale e sociale; e sono le vitamine dell’utopia che forzano orizzonti insperati per sfuggire alla prigione sociale. È a partire dal confluire di una pratica insurrezionale con le idee di libertà che una prospettiva rivoluzionaria contemporanea può nascere.

Il carattere distruttivo dell’insurrezione è la base per la distruzione dell’edificio della prigione sociale nella quale viviamo tutte e tutti. È necessario analizzare e studiare dove si trovano oggi le sue mura, i suoi guardiani, le sue torrette, se ci proponiamo di colpirle. Il dominio moderno ha disseminato dappertutto strutture che permettono la riproduzione della prigione sociale. Pensate alle infrastrutture tecnologiche onnipresenti che ci collegano tutte e tutti al ruolo di prigionieri senza che abbiano catene visibili in quanto tali. Oppure come l’accumulazione capitalista si orienti fondamentalmente verso la circolazione. In Europa, in ogni caso, lo sfruttamento non si concentra più come prima in grandi bastioni, ma si è espanso e decentralizzato in tutti gli aspetti della vita. Le connessioni tra questi aspetti sono assicurate da strade, cavi, oleodotti, linee ferroviarie e condotti sotterranei che rappresentano le vene del dominio. Non saremo certo gli ultimi a lanciare grida di gioia se qualche insorto darà fuoco al parlamento in qualche parte del mondo, ma i contributi anarchici alla guerra sociale consistono forse anche nell’indicare ed attaccare più precisamente come e dove l’autorità si alimenta e si riproduce.

Ma la distruzione non basta. L’azione e il pensiero devono camminare mano nella mano. Non si può sperare di radere al suolo le mura della prigione sociale se non cerchiamo già di guardare oltre la sua cinta, verso orizzonti sconosciuti, anche se non è facile. Non si può pensare liberamente all’ombra di una cappella. Esatto. Ma la cappella non è soltanto un edificio, è una materializzazione dei rapporti sociali e delle ideologie dominanti. È desiderando ciò che questi rapporti ed ideologie non offrono, ciò che cancellano dall’immaginario, ciò che sopprimono nella pensabilità stessa, che potremo essere ai ferri corti con l’esistente. Non abbiamo bisogno di un ennesimo programma per pianificare la trasformazione del mondo, non più delle esperienze alternative che pianterebbero i semi dell’anarchia futura. No! Ciò che ci manca è la proiezione di noi stessi in un ambiente completamente altro, di sogni. È solo lasciandoci alle spalle il realismo che rivendica una nuova mano di pittura per le nostre celle, passeggiate più lunghe o più attività… che possiamo sperare di riprendere a sognare, a dare parole ai nostri desideri, parole indispensabili per esprimere e comunicare una prospettiva rivoluzionaria. Il mondo lascia intravedere ciò che può essere fatto, noi dobbiamo fare ciò che non può essere fatto. Di fronte a ciò che ci circonda, fare nuovamente della tensione etica anarchica la punta di diamante della nostra lotta per la libertà. Non lasciare degenerare l’anti-autorità in postura politica, ma farla ardere come qualcosa che ci anima nel quotidiano, qualcosa che ci rende ebbri di desideri ed incontrollabili nei pensieri come nelle azioni. Continuare a partire dall’individuo, dall’individualità autonoma capace di riflettere, di sognare e di agire, ovunque e sempre, nei momenti di agitazione sociale come in quelli di reazione sanguinosa, contro i venti e le maree del conformismo e delle valutazioni strategiche. Il cuore di un simile anarchismo impetuoso è anche il nucleo delle future prospettive rivoluzionarie.

Nessuno ne dubita più. Neanche lo Stato. La Coppa del Mondo in Brasile non si svolgerà senza intoppi, proprio come i progetti di epurazione sociale in Amazzonia si sono scontrati con una resistenza inaspettata che non si lascerà disarmare tanto facilmente. Il governo brasiliano si è permesso di annunciare che mobiliterà 160.000 poliziotti e militari per mantenere l’ordine durante il megaraduno, con un rinforzo di alcune decine di migliaia di agenti della sicurezza privata, in questo stesso momento in formazione ovunque nel mondo. Tutti gli Stati accentuano la loro propaganda per la propria squadra nazionale e preparano l’ingresso in massa di turisti e di valute straniere, quest’altro versante della guerra capitalista. Si sta predisponendo un omaggio planetario al potere e alla repressione della rivolta.

La Coppa del Mondo si materializza su una quantità di terreni che sono altrettanti possibili angoli di attacco. Nei quartieri delle metropoli brasiliane, assume la forma di una epurazione urbanistica e militare realizzata da imprese edili internazionali, da uffici di architetti provenienti da ogni dove e dai mastodonti della tecnologia. Gli emblemi nazionali inonderanno le strade, gli sponsor commerciali bombarderanno il pianeta intero con pubblicità, i media assicureranno le trasmissioni in diretta dello spettacolo dell’alienazione. Le ditte di sicurezza e gli uffici di consulenza si accalcano allo sportello delle autorità coi più recenti modelli di lotta anti-insurrezionale nelle necropoli, mentre una fitta ragnatela di tecnologie di comunicazione permette un controllo diversificato. La macchina della Coppa del Mondo si compone di innumerevoli ingranaggi che sono strettamente legati e interdipendenti: che ciascuno, ovunque nel mondo, studi quali ingranaggi sono suscettibili di ostacolare e paralizzare la macchina.

«Não vai ter Copa». Molti ribelli in Brasile si preparano per trasformare la Coppa del Mondo in un incubo per lo Stato ed in una torcia di insurrezione per gli amanti della libertà. Questa torcia non dovrebbe bruciare solo a Rio de Janeiro, a Sao Paolo o a Porto Alegre. Cogliamo l’occasione per illuminare dappertutto le tenebre del dominio.

Contro il maxi-raduno dell’Autorità

per l’attacco internazionalista e l’insurrezione

[maggio 2014]

Posted in Babel translations | Comments Closed

Pensiero e dinamite

June 26th, 2015 by Salto

Ci sono questioni che è meglio porsi di continuo. Sono questioni che danno un orientamento alla tua vita e alla tua lotta; questioni che potrebbero aiutare ad uscire dai vicoli ciechi e a schiudere nuovi orizzonti. Una di tali questioni potrebbe sembrare particolarmente banale agli occhi di alcuni, ma di fatto non lo è per nulla. «Perché siamo anarchici?». Certamente non perché sia di moda, né perché ci permetta di guadagnare molto denaro. Nemmeno perché ci prometta una vita facile, o perché concili il sonno. Siamo anarchici perché abbiamo compreso che qualsiasi oppressione, in ogni epoca ed in ogni circostanza, proviene dall’esistenza dell’autorità. Abbiamo identificato nell’autorità il nostro nemico. Ecco il cuore della lotta anarchica.

Ma che cos’è l’autorità? Dove si trova? Ne senti parlare quando vengono evocati lo Stato, il militarismo, i rapporti capitalisti. L’autorità è quindi una logica, un rapporto, è una idea. Ma l’autorità la puoi anche toccare. La senti nel gelo delle prigioni, nel rimbombo delle gallerie commerciali, sui banchi di scuola ben allineati, nell’annichilimento generato da immense torri ed imponenti cattedrali. Un centro commerciale senza venditori, né vigilantes né clienti, sarebbe semplicemente un edificio insulso e vuoto. La religione della merce non potrebbe esistere senza i suoi templi e i suoi centri di produzione. La macchina statale non girerebbe se non si concretizzasse nei municipi, nei tribunali e nelle istituzioni amministrative. L’autorità è quindi un modo di rapportarsi che si materializza in strutture al cui interno scorre la nostra vita. L’autorità, è l’insieme dei rapporti sociali che costituiscono la base di questo mondo e che si perpetuano attraverso realizzazioni materiali e persone in carne ed ossa.

Il rapporto fra la logica che regge questo mondo e le strutture materiali non è un rapporto di causa ed effetto. Il cambiamento delle strutture materiali non comporta necessariamente un cambiamento dei rapporti sociali e, allo stesso tempo, nessun rapporto sociale altro può esistere all’ombra delle strutture materiali esistenti. Non si tratta di una discussione metafisica sulla gallina e l’uovo, si tratta di una questione importante che potrebbe essere determinante nel modo di considerare e portare avanti la lotta anarchica. Numerosi rivoluzionari hanno creduto che un cambiamento delle condizioni materiali implicasse automaticamente un cambiamento dei rapporti sociali, così come molti hanno creduto che occorra anzitutto spezzare i rapporti sociali prima di radere al suolo le mostruosità dell’autorità.

L’autorità è un mostro gelatinoso che si adatta incessantemente alle circostanze mutevoli, ai fermenti della rivolta. Essa possiede una incredibile capacità di cambiare forma di continuo, addirittura di ritrarsi un poco per tornare qualche istante dopo in piena forma. È la ragione per cui gli anarchici sono contro il riformismo, contro la fede in un miglioramento graduale delle cose. Ogni riforma è funzionale al rafforzamento e al consolidamento dell’autorità. L’autorità è la gestione dei rapporti sociali e questa gestione si conforma man mano che i rapporti sociali le si concedono o la sollecitano.

Perché allora siamo anarchici? Perché sappiamo che esistono solo due possibilità: l’autorità, o la libertà. Non vi è nulla da reclamare nel senso di «più» o «meno» libertà, attraverso ciò spesso non si fa che indicare una data forma di gestione dell’autorità. L’autorità può gestire i rapporti sociali in maniera democratica, vale a dire con una sembianza di partecipazione ed un maggiore coinvolgimento dei cittadini, così come può gestirli attraverso la guerra e il massacro. E quasi sempre le differenti forme di gestione sono presenti contemporaneamente, rafforzandosi le une con le altre.

L’autorità e la libertà si escludono reciprocamente. E noi siamo anarchici perché vogliamo la libertà, la fine di ogni oppressione e di ogni sfruttamento. Se vogliamo la libertà, non può esistere autorità. È la ragione per cui la lotta anarchica è una lotta distruttrice. Essa non aspira a tenere a distanza o a ingentilire, né a minimizzare o ad adattare, la lotta anarchica mira alla distruzione, all’eliminazione dell’autorità sotto tutte le sue forme, in tutte le sue espressioni.

L’autorità si esprime in tutti gli ambiti della vita individuale e sociale. Contrariamente ad altre correnti rivoluzionarie, la lotta anarchica combatte l’autorità nel suo insieme, dunque in tutti i suoi aspetti. Essa rifiuta l’idea che certe espressioni dell’autorità debbano essere combattute come priorità, che occorra per esempio distruggere prima il capitale e solo dopo lo Stato, prima la proprietà privata e dopo il patriarcato. Tutte queste espressioni sono intimamente legate ed ecco perché l’anarchismo tende ad essere una lotta integrale. È per questo che parliamo di conflittualità permanente.

Ovviamente i conflitti in cui siamo coinvolti non sono tutti «anarchici» nel senso che mettono in discussione la totalità dell’autorità, ma in quanto anarchici rifiutiamo, nel corso di tali conflitti, di mettere da parte alcune delle nostre convinzioni o di lasciarle scivolare in secondo piano. Non accettiamo di annullare, in nome della sedicente «efficacia» di un conflitto o delle «condizioni oggettive», la tensione fra idee e pratiche, che sono il fulcro dell’anarchismo.

Così come l’autorità non è semplicemente una idea, e nemmeno un mero edificio o una figura, l’anarchismo collega due movimenti distruttivi in una sola lotta indivisibile. La corrosione dei rapporti sociali e delle loro ideologie, delle religioni e dei pregiudizi, delle tradizioni e dell’obbedienza. È il terreno delle idee anarchiche, delle idee corrosive. L’esplosione delle strutture del dominio, delle sue prigioni e delle sue fabbriche, delle sue autostrade e dei suoi commissariati, delle sue chiese e dei suoi templi del consumo: ecco l’altra parte della lotta anarchica.

Nei conflitti in cui sono coinvolti, gli anarchici devono insistere su questa distruzione necessaria e darsi i mezzi per realizzarla. In fondo, la lotta anarchica si riassume nella creazione di condizioni materiali e soggettive in cui la distruzione diventa possibile.

[Salto, n. 4, agosto 2014]

Posted in Babel translations | Comments Closed

Attacco

June 26th, 2015 by Salto

Come riassumeva piuttosto bene un compagno, ci vogliono due cose per agire: idee e mezzi.

Sviluppare e comprendere le proprie idee, criticare i pregiudizi e i luoghi comuni, cogliere il senso della propria ostilità contro il mondo che ci circonda. Conquistare lo spazio ed il tempo per riflettere, cosa che diventa sempre più difficile in questo mondo; discutere e approfondire con alcuni compagni. Non cedere alla facilità e alla superficialità; non indietreggiare davanti agli sforzi che la riflessione e l’approfondimento esigono. Fare le cose in fretta non sempre va di pari passo col fare le cose bene. Scoprire le affinità; vivere le rotture inevitabili; voltare le spalle all’integrazione, ai suoi inganni e alle sue promesse. Essere coerenti e coraggiosi con le proprie idee, aver fiducia in se stessi per essere capaci di riporre la propria fiducia negli altri compagni. E poi, decidersi ad agire: comporre il mosaico della comprensione e della volontà per passare all’attacco.

A partire da lì, bisogna affrontare questioni più pratiche. Dove posso aggredire e attaccare il nemico di sorpresa? Dove si trova oggi questo nemico, come fare a non cadere nella trappola dei fantasmi e delle immagini che il potere esibisce attorno a sé? Per colpire bene, bisogna capire attraverso quale tempo e quale spazio ci si muove. Bisogna stare in agguato per cogliere l’occasione al volo, ma senza attendere. L’attacco è cosa molto seria, ma è un gioco. Un gioco le cui regole sono determinate dalla comprensione e dalla volontà degli assalitori. Non si può sperare che tutto cada d’un tratto dal cielo, bisogna fare gli sforzi necessari per studiare i mezzi d’attacco a nostra disposizione, gli aspetti tecnici dell’obiettivo da distruggere, le pratiche per distogliere la sorveglianza. Il nemico non concede regali, l’attacco è una questione di intelligenza ribelle e di volontà insorta.

Restare ancora sulla difensiva significa seppellire ancor più la possibilità di una trasformazione rivoluzionaria, ogni giorno in cui il dominio si preserva. Si tratta di prendere l’iniziativa e passare all’attacco. Non per dimostrare qualcosa al potere, né per attirare su di sé i riflettori dei registi della politica e della rappresentazione, ma per colpire e distruggere le strutture e gli uomini che incarnano l’autorità. Come una corrente sotterranea che erode gli edifici millenari del dominio.

Se di organizzazione c’è bisogno, non è che una semplice questione tecnica, una organizzazione di compiti pratici. I gruppi d’attacco sono autonomi e indipendenti, una garanzia affinché la creatività sovversiva non possa essere ridotta a schema unilaterale e fisso, oltre ad essere la miglior difesa dai tentacoli della repressione e la migliore situazione immaginabile per restare agili e imprevedibili. Soltanto a partire da una tale autonomia, è immaginabile ed auspicabile il coordinamento informale e agente; un coordinamento che coincida con delle prospettive e dei progetti condivisi. I piccoli gruppi di fuoco non sono separati dall’insieme delle attività rivoluzionarie, ne fanno parte. Nuotano come pesci nell’oceano della conflittualità sociale. L’arcipelago dei gruppi di lotta autonomi lancia una guerra diffusa che sfugga ad ogni controllo, rappresentazione e accerchiamento da parte del dominio.

Ovvio che nessuno crede che la rivoluzione sociale e la sovversione saranno unicamente opera dei gruppi d’azione. Questi non sono né più né meno di ciò che sono e di quel che sono capaci di fare: un po’ di lievito nella fermentazione sociale, un po’ di coraggio e di determinazione di fronte alla rassegnazione e alla collaborazione, alcuni suggerimenti per identificare il nemico, e degli organismi tenaci e appassionati. Ma individualmente è la grande avventura di una vita concepita come rivolta, la dolce sensazione di poter palpare la coerenza fra ciò che pensiamo e ciò che facciamo. La rivolta è la vita.

trad. da Salto, subversion & anarchie, n. 3, luglio 2013

Posted in Babel translations | Comments Closed

In struggle against time

June 26th, 2015 by Salto

Time is money. If we were to throw all the money in the world into an unrestrainable fire, would time then stop? Would everything turn into stone, would a steadfast eternity defy the winds? Or would everything be reduced to ashes and it would only be a matter of minutes before all these ashes would be scattered in all directions, becoming invisible? Would the provoked movement be such that time would have no more grip, and could not do anything more than powerlessly assist the unfolding of events?

To live means to struggle. Strange to think about the amount of people that would agree with this, each one giving it their own meaning. Yet… the alarm-clock rings and jolts us into the ring, we try to remember but actually, we no longer know whether, in the meantime, we ever quit this ring. Struggling against time. The thought of being able to win keeps us on the ring, little does it matter at which point the stage starts becoming disfigured. The rules are fixed, and to all of those who pay attention to the rules, they’ve learned that endurance is their best asset.

The worker or the employee knows that the hands of a clock turn, that the partition is far from equal, but if they stay long enough within the four walls of an office or a factory, the rest of time will be their own. Pained to see a few more years being nibbled off, endurance will be once again put to the test. For the unemployed the clock also turns, but this doesn’t bring them any loss because they takes their time, or they sink away more everyday because they do not know what to do with all this time that they prefers giving it up to some boss or a company as fast as possible. The boss loves time, he can see the evolution on his bank account and the end of the month doesn’t scare him the least bit. Even though his sleep is occasionally upset by some workers who take back some time for themselves through sabotages and strikes.

And then you have those who want to free themselves forever. They look around themselves and steal time wherever they can, diverting it from what we would want it to be, attacking that which makes this time unchangeable and yet melts in our hands.

The world of steel mechanisms and icy desires knows how to ever more skilfully hypnotize time to put it to the service of its necessary rhythm. Putting us at the service of its necessary rhythm. Therefore, trains and roads overflow, especially during the morning and in the late afternoon, of all of those who pay for their race against time with their lives. Without realizing that time has already won, will always win as long as it will elapse at the service of this world. Nevertheless in general we mistake the consolation prize with the jackpot, and the whole world goes home thinking that they won time. This unhealthy reverence can only prove that time is never really ours for very long. Even for those who manage to seize it shortly from its usual guardians, time stays an undefeated enemy. For those who despite themselves, don’t find the time for these wanderings of conquests, it remains an unchallengeable enemy, a perfect master.

But what if we no longer want to postpone feeling relieved from the weight of time on our shoulders? Wouldn’t it be such a pleasure to shatter all clocks, and to never look at them again? Wouldn’t it be an indescribable party, almost impossible to really grasp, to expropriate all at once all the time of routines and its masters? Not to go back, not to stop time but to completely make it estranged from its domination, and then to forget it…

[Salto, subversion & anarchie, n. 1, Bruxelles, may 2012

Posted in Babel translations | Comments Closed

La guerra o la guerra

June 26th, 2015 by Salto

E la pace? Tutta una generazione di politici si vanta che il progetto politico ed economico dell’Unione Europea abbia prodotto già sessant’anni di pace all’interno delle sue frontiere. Come conviene alla logica autoritaria, dovremmo essere riconoscenti verso i nostri padroni per far andare d’accordo i loro interessi e non vedere il plusvalore nel massacro dei loro sudditi.

Ciò non ha impedito alle industrie belliche europee (ed ai loro fornitori – spesso di tecnologia di punta) di creare plusvalore nel mondo intero. Gli Stati europei non hanno dichiarato granché la disoccupazione tecnica dei propri eserciti, continuando a trovar loro una agenda utile altrove nel mondo.

In determinate epoche si trovano numerosi imperi, repubbliche, regimi di ogni genere che possono vantarsi di decenni di pace all’interno delle loro frontiere pur conducendo appena un po’ più lontano delle guerre permanenti. La pace ha sempre una portata ridotta, e forse anche una durata di conservazione limitata. Ecco perché la realtà ritorna piuttosto a questo: guerra qui oppure guerra là. I nazionalisti ed i patrioti fanno in fretta la loro scelta, i capitalisti possono permettersi di essere un poco flessibili ed i democratici, che non amano molto la guerra, preferiscono parlare di interventi umanitari o, nel peggiore dei casi, di guerra al terrorismo.

Una prospettiva anarchica rifiuta queste due possibilità, ma ciò ci condanna contemporaneamente a rimanere spettatori, o al ruolo di rifugiati?

L’invasione dell’Iraq ha lanciato un’ondata di opposizione e qui e là di sabotaggi della macchina di guerra, ma altri conflitti meno propizi ad un discorso anti-imperialista sono stati accolti con minore resistenza. Tuttavia, le bombe cadono e le uniformi marciano vicino alle frontiere europee. Ma di fronte ai conflitti in Libia, in Siria, in Palestina o in Ucraina si vedono principalmente prese di posizione sterili (contro i regimi, contro gli estremisti) che trovano scomodi alleati presso i dirigenti europei.

È impossibile riassumere la situazione in Siria con degli slogan pronti all’uso. Allora è meglio tacere? L’attitudine reticente degli anarchici davanti alla necessità di rischiare analisi più profonde, poggia sovente sulla critica che assimila l’analisi al giornalismo e sull’assenza di legami con anarchici del posto in grado di condividere le loro proprie esperienze. Ma queste reticenze e questo silenzio lasciano paradossalmente la parola agli esperti che salgono sui media. Le possibilità che si potrebbero scoprire nelle rappresentazioni mediatiche saranno sempre mutilate oppure non faranno che alimentare il sentimento di impotenza.

«Quanto alla sempiterna considerazione che ogni azione, ogni sentimento espresso, ogni atteggiamento faccia il gioco dell’uno o dell’altro antagonista, essa è probabilmente esatta. Il tutto è sapere se bisogna scomparire, tacere, diventare oggetti, per la sola ragione che la nostra esistenza può favorire il trionfo dell’uno sull’altro. Allorché una sola verità è eclatante: nessuno farà il nostro gioco se non lo facciamo noi stessi».

[Salto, n. 4, agosto 2014]

Posted in Babel translations | Comments Closed

ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ -Συγγένεια, αφορμαλιστική οργάνωση και εξεγερσιακά σχέδια.

June 26th, 2015 by Salto

Γιατί επανερχόμαστε στα ζητήματα της συγγένειας [affinité] και της αφορμαλιστικής οργάνωσης; Σίγουρα όχι γιατί λείπουν οι απόπειρες να διερευνήσουμε και να εμβαθύνουμε αυτές τις πτυχές του αναρχισμού, επίσης όχι επειδή οι προγενέστερες όπως και οι σημερινές συζητήσεις δεν εμπνέονται από αυτές, και σίγουρα όχι επειδή υπάρχει έλλειψη κειμένων –παρόλο που τις περισσότερες φορές είναι σε άλλες γλώσσες– που να προσεγγίζουν τα ζητήματα αυτά ίσως μ’ έναν πιο δυναμικό τρόπο. Παρ’ όλα αυτά, χωρίς αμφιβολία, ορισμένες έννοιες απαιτούν μια διαρκή αναλυτική και κριτική προσπάθεια, εάν δεν θέλουν να χάσουν το νόημά τους από την ολοένα και πιο συχνή χρήση και αναπαραγωγή τους. Διαφορετικά, οι ιδέες μας κινδυνεύουν να μετατραπούν σε κοινοτοπίες, σε «αυτονόητα», ένα γόνιμο έδαφος για το ηλίθιο παιχνίδι του ανταγωνισμού ταυτοτήτων, όπου η κριτική σκέψη καθίσταται αδύνατη. Συμβαίνει επίσης η αναζήτηση του συγγενούς να απορρίπτεται γρήγορα από κάποιους σαν να επρόκειτο για μια σχέση που εστιάζεται αποκλειστικά στις δικές της ιδέες, μια σχέση που δεν θα επέτρεπε την επαφή με την πραγματικότητα αλλά ούτε και με τους συντρόφους. Την ίδια στιγμή άλλοι προβάλλουν τη συγγένεια σαν έμβλημα, σαν κάποιο είδος συνθήματος – κι όπως συμβαίνει συνήθως με όλα τα συνθήματα, το αληθινό τους νόημα, το πιο βαθύ και προωθητικό, είναι το πρώτο θύμα.

Καμία ανθρώπινη δραστηριότητα δεν είναι εφικτή χωρίς οργάνωση, τουλάχιστον αν με τον όρο «οργάνωση» εννοούμε τον συντονισμό των διανοητικών και σωματικών προσπαθειών που κρίνονται αναγκαίες για την επίτευξη ενός στόχου. Ο ορισμός αυτός αναδεικνύει μια σημαντική πτυχή που συχνά ξεχνάμε, η οργάνωση είναι λειτουργική, στοχεύει στην επίτευξη ενός στόχου, σε δράση με την ευρύτερη έννοια του όρου. Εκείνοι που σήμερα προτρέπουν τον κόσμο να οργανωθεί, χωρίς κάτι παραπέρα, με έλλειψη σαφών στόχων και περιμένοντας ώστε το ίδιο το κάλεσμα σε οργάνωση να προκαλέσει αυτόματα όλα τα υπόλοιπα, ορίζουν το γεγονός της οργάνωσης ως αυτοσκοπό. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, ενδεχομένως να ελπίζουν ότι μια προοπτική θα προκύψει απ’ αυτό, μια προοπτική που δεν είναι σε θέση να οραματιστούν οι ίδιοι ή να συντάξουν το γενικό της περίγραμμα, αλλά η οποία θα γίνει μόνο νοητή ή αντιληπτή σε κάποιο συλλογικό και οργανωμένο περιβάλλον. Τίποτα δεν είναι λιγότερο αληθές. Μια οργάνωση είναι γόνιμη μόνον όταν τροφοδοτείται, όχι από την κοινότοπη ποσοτική παρουσία, αλλά από τα άτομα που τη χρησιμοποιούν, προκειμένου να επιτευχθεί ένας κοινός στόχος. Με άλλα λόγια, είναι άσκοπο να σκεφτόμαστε ότι μέσω της οργάνωσης θα λύσουμε τα ζητήματα του πώς, τι, πού και γιατί να αγωνιστούμε, μέσω του μαγικού ραβδιού της συλλογικότητας. Στην καλύτερη των περιπτώσεων –ή στη χειρότερη, αναλόγως πώς βλέπει κανείς τα πράγματα–, ίσως να βρίσκαμε ένα βαγόνι για να ανεβούμε, ένα βαγόνι που κατευθύνεται από κάποιον άλλον, και θα βρισκόμαστε στη θέση να απολαμβάνουμε τον μάλλον δυσάρεστο ρόλο του ακολουθητή. Είναι τότε μόνο θέμα χρόνου, αηδιασμένοι και δυσαρεστημένοι, να έρθουμε σε ρήξη με αυτή την οργάνωση.

Η οργάνωση επομένως είναι εξαρτημένη από το τι θέλουμε να κάνουμε με αυτή. Για τους αναρχικούς, θα πρέπει να προσθέσουμε σ’ αυτό την άμεση σχέση που πρέπει να υπάρχει με το τι προσπαθούμε να πετύχουμε, το ιδανικό για το οποίο αγωνιζόμαστε και τον τρόπο για να το πετύχουμε. Παρά τη σύγχρονη μεταμφίεση και το παιχνίδι των λέξεων, στους περισσότερο ή λιγότερο περιπλανώμενους μαρξιστές, τα κόμματα εξακολουθούν να θεωρούνται το κατάλληλο μέσο για να πολεμήσεις εναντίον των πολιτικών κομμάτων. Θεωρείται ότι η πολιτική κατοχύρωση των προωθημένων παραγωγικών δυνάμεων, ακόμα και σήμερα (σε μια εποχή κατά την οποία το εύρος της βιομηχανικής καταστροφής είναι προφανές σε όλους), είναι ο κατάλληλος τρόπος για να τερματιστούν οι καπιταλιστικές σχέσεις. Κάποιοι θέλουν να λάβουν μέτρα για να καταστήσουν περιττά όλα τα υπόλοιπα μέτρα. Οι αναρχικοί δεν έχουν καμία σχέση με αυτά τα κόλπα, γι’ αυτούς τα μέσα και οι σκοποί πρέπει να συμπίπτουν. Η εξουσία δεν μπορεί να πολεμηθεί με εξουσιαστικές μορφές οργάνωσης. Αυτοί που περνούν τον χρόνο τους ψειρίζοντας τα λεπτά σημεία της μεταφυσικής, και αντιλαμβάνονται αυτή την επιβεβαίωση ως επιχείρημα εναντίον της χρήσης βίας, μια δικαιολογία ή μια συνθηκολόγηση από τους αναρχικούς, καταδεικνύουν μέσα από αυτό κυρίως τη βαθιά επιθυμία τους για τάξη και αρμονία. Κάθε ανθρώπινη σχέση είναι συγκρουσιακή, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι απαραίτητα και εξουσιαστική. Το να συζητάμε αυτά τα ζητήματα με απόλυτους όρους είναι σίγουρα δύσκολο· παρ’ όλα αυτά, το γεγονός αυτό δεν σημαίνει ότι η ένταση προς τη συνέπεια δεν είναι ένα ζωτικής σημασίας ζήτημα.

Εάν σκεφτόμαστε ότι στις μέρες μας η συγγένεια και οι ομάδες συγγένειας είναι οι πιο κατάλληλες μορφές αγώνα και αναρχικής παρέμβασης στις κοινωνικές συγκρούσεις, είναι επειδή αυτή η θεώρηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε αυτόν τον αγώνα και τις παρεμβάσεις αυτές. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν δύο τρόποι για ν’ αντιμετωπίσει κανείς αυτό το ζήτημα, δρόμοι που δεν είναι διαμετρικά αντίθετοι, αλλά επίσης δεν συμπίπτουν απολύτως. Από τη μία πλευρά, υπάρχει η μη διαπραγματεύσιμη ανάγκη της συνέπειας [cohérence]. Από εκεί προκύπτει στη συνέχεια το ζήτημα: σε ποιον βαθμό κάποιες αναρχικές μορφές οργάνωσης (παίρνοντας για παράδειγμα τις οργανώσεις σύνθεσης, με προγράμματα, διακηρύξεις αρχών και συνέδρια, όπως οι αναρχικές ομοσπονδίες και οι αναρχοσυνδικαλιστικές ενώσεις) ανταποκρίνονται στη δική μας ιδέα για τον αναρχισμό. Από την άλλη, υπάρχει το θέμα της καταλληλότητας [adéquation] ορισμένων οργανωτικών δομών. Αυτή η καταλληλότητα εστιάζει το ζήτημα περισσότερο στο πεδίο των ιστορικών συνθηκών, στους στόχους που θέλουμε να επιτύχουμε (και κατά συνέπεια στην οργανωτική μορφή που είναι περισσότερο προσαρμοσμένη σ’ αυτή), στην κοινωνική και οικονομική κατάσταση… Απέναντι στις μεγάλες ομοσπονδίες, χωρίς αμφιβολία, θα προτιμούσαμε, όπως και σε παλαιότερες εποχές, μικρές ομάδες που κινούνται με ευελιξία και αυτονομία, παρ’ όλα αυτά στο επίπεδο της καταλληλότητας σε μια κατάσταση, με μεγάλη δυσκολία κάποιος μπορεί να αποκλείσει εκ των προτέρων ότι, σε συγκεκριμένες συνθήκες, η επιλογή της ειδικής και ομόσπονδης αναρχικής οργάνωσης αγώνα, ενός αντάρτικου σχηματισμού… μπορεί (ή μάλλον, θα μπορούσε να έχει) απάντηση σε ορισμένες ανάγκες.

Θεωρούμε ότι η συνεισφορά στις εξεγερσιακές ρήξεις ή η εξαρχής δημιουργία τους είναι σήμερα η πλέον κατάλληλη αναρχική παρέμβαση στον αγώνα ενάντια στην κυριαρχία. Ως εξεγερσιακές ρήξεις εννοούμε τη θέληση ενός έστω προσωρινού ρήγματος στον χωροχρόνο της κυριαρχίας, επομένως μιας απαραίτητα βίαιης ρήξης. Παρόλο που τέτοιες ρήξεις έχουν επίσης μια ποσοτική πτυχή (καθώς είναι κοινωνικά φαινόμενα που δεν μπορούν να μεταπέσουν σε οποιαδήποτε ενέργεια μιας χούφτας επαναστατών), αυτές προσανατολίζονται στην ποιότητα της σύγκρουσης. Στοχεύουν στις δομές και στις σχέσεις της εξουσίας, δραπετεύοντας από τον χωροχρόνο της και επιτρέποντας, μέσω των εμπειριών που συσσωρεύουν και των μεθόδων αυτοοργάνωσης και άμεσης δράσης που χρησιμοποιούν, να αμφισβητούν και να επιτίθενται σε ολοένα περισσότερες μορφές κυριαρχίας. Με λίγα λόγια, θεωρούμε τις εξεγερσιακές ρήξεις ως απαραίτητες στον δρόμο για τον επαναστατικό μετασχηματισμό του υπάρχοντος.

Από όλα αυτά προκύπτει λογικά το ζήτημα της γνώσης τού πώς οι αναρχικοί μπορούν να οργανωθούν προκειμένου να συνεισφέρουν σε τέτοιες ρήξεις. Χωρίς να απαρνούμαστε την πάντα σημαντική διάδοση των αναρχικών ιδεών, δεν είναι το ζήτημα σήμερα, κατά τη γνώμη μας, να μαζευτούμε με κάθε κόστος όσο περισσότεροι άνθρωποι γύρω από τον αναρχισμό. Με άλλα λόγια, δεν θεωρούμε ότι αυτό που είναι απαραίτητο σήμερα είναι οι ισχυρές αναρχικές οργανώσεις με μια ευρεία λάμψη που είναι σε θέση να προσελκύσουν τους εκμεταλλευόμενους και τους αποκλεισμένους, ως ποσοτικό πρελούδιο για τις οργανώσεις αυτές που με τη σειρά τους θα δώσουν (όταν ωριμάσουν οι συνθήκες) το σήμα της εξέγερσης. Επιπρόσθετα, θεωρούμε ότι τις εξεγερσιακές ρήξεις δεν μπορεί να τις φανταστεί κανείς σήμερα να ξεκινούν από οργανώσεις που υπερασπίζονται τα συμφέροντα μιας συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας, όπως για παράδειγμα από τις περισσότερο ή λιγότερο αναρχοσυνδικαλιστικές μορφές. Η ενσωμάτωση τέτοιων οργανώσεων εντός της δημοκρατικής διαχείρισης ταιριάζει απόλυτα στη σύγχρονη καπιταλιστική οικονομία, είναι αυτή η ενσωμάτωση που κατέστησε αδύνατη στις μέρες μας το δυνητικό πέρασμα από μια αμυντική σε μια επιθετική θέση. Τέλος, μας φαίνεται επίσης αδύνατον ότι στις μέρες μας μια ισχυρή «συνωμοσία» θα ήταν σε θέση, μέσα από διάφορα χειρουργικά χτυπήματα, να συγκρουστεί με την κυριαρχία και να παρασύρει τους εκμεταλλευόμενους στην εξεγερσιακή περιπέτεια, ακόμη και πέρα από τις αντιρρήσεις που μπορεί να έχουμε με αυτόν τον τρόπο οπτικής των πραγμάτων. Σε ιστορικές συνθήκες στις οποίες η εξουσία ήταν έντονα συγκεντρωτική, όπως στην τσαρική Ρωσία, εξακολουθούσε να φαντάζει εφικτό το όραμα μιας άμεσης επίθεσης στην καρδιά του κτήνους (στην περίπτωση αυτή η δολοφονία του τσάρου) ως το πρελούδιο μιας γενικευμένης επανάστασης. Στο πλαίσιο της αποκεντρωμένης εξουσίας όπως αυτή που γνωρίζουμε, το ζήτημα δεν μπορεί πλέον να εστιάζεται στην επίθεση στην καρδιά του κτήνους, υποθέτοντας το σενάριο όπου μια καλοσχεδιασμένη επίθεση θα μπορούσε να ταρακουνήσει τα θεμέλια της κυριαρχίας (κάτι που προφανώς δεν υποβιβάζει σε καμία περίπτωση τη σημαντικότητα των καλά εστιασμένων επιθέσεων). Συνεπώς, άλλα μονοπάτια πρέπει να διερευνηθούν.

Συγγένεια και ομάδες συγγένειας

Πολλοί εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους σχετικά με τη συγγένεια. Είναι πράγματι πολύ πιο εύκολο και λιγότερο απαιτητικό να ενταχθούν σε κάτι, σε μια οργάνωση, μια μόνιμη συνέλευση ή έναν χώρο, και να αναλαμβάνουν και να αναπαράγουν τυπικά χαρακτηριστικά, παρά να αναλάβουν μια μακρά και ανεξάντλητη διερεύνηση για τους συντρόφους με τους οποίους να μοιράζονται κοινές ιδέες, αναλύσεις και ενδεχόμενα σχέδια. Επειδή η συγγένεια είναι ακριβώς αυτό: σύντροφοι που γνωρίζουν ο ένας τον άλλον, μοιράζονται μια κοινή ανάλυση η οποία οδηγεί σε προοπτικές δράσης. Η συγγένεια είναι συνεπώς προσανατολισμένη, από τη μια πλευρά, προς την κατεύθυνση της εμβάθυνσης της θεωρίας και, από την άλλη, προς την παρέμβαση στις κοινωνικές συγκρούσεις.

Η συγγένεια είναι ριζοσπαστικά τοποθετημένη στο πεδίο του ποιοτικού. Επιδιώκει την ανταλλαγή των ιδεών και των μεθόδων, και δεν αποσκοπεί στην απεριόριστη ποσοτική ανάπτυξη. Για πολλούς συντρόφους η μεγαλύτερη ανησυχία, αν και πολλές φορές αποκρύβεται επιμελώς, φαίνεται να εστιάζεται στον αριθμό. «Πόσοι ήμασταν εκεί;», «Πώς θα γίνουμε περισσότεροι;». Από την πόλωση σε μια τέτοια ερώτηση και από τον πανικό ότι σήμερα δεν είμαστε πολλοί, δεδομένου του γεγονότος ότι πολλοί άλλοι δεν συμμερίζονται τις ιδέες μας (και όχι καν ασυνείδητα), προκύπτει το συμπέρασμα ότι θα πρέπει, για να προσελκύσουμε τον κόσμο, να αποφύγουμε να δώσουμε πολύ μεγάλη έμφαση σε ορισμένες ιδέες. Στις μέρες μας είναι αρκετά σπάνιο να βρεις άτομα να πωλούν κάρτες μέλους για κάποια επαναστατική οργάνωση, προορισμένη να αυξηθεί ποσοτικά και φιλοδοξώντας να εκπροσωπήσει ολοένα και περισσότερους εκμεταλλευόμενους, αλλά είναι πολλοί εκείνοι που θεωρούν ότι ο καλύτερος τρόπος να γνωρίσεις άλλους συνίσταται στην οργάνωση «συναινετικών» δραστηριοτήτων, όπως για παράδειγμα αυτοδιαχειριζόμενα μπαρ, εργαστήρια, συναυλίες κ.τ.λ. Σίγουρα τέτοιες δραστηριότητες έχουν τη σημασία τους, ωστόσο όταν αντιμετωπίζουμε το ζήτημα της συγγένειας μιλάμε για κάτι άλλο. Η συγγένεια δεν είναι το ίδιο πράγμα με τη φιλία. Βέβαια τα δύο δεν αλληλοαποκλείονται, αλλά δεν είναι επειδή μοιραζόμαστε ορισμένες κοινές αναλύσεις που κοιμόμαστε και μαζί, και το αντίστροφο. Κατά τον ίδιο τρόπο, μόνο και μόνο επειδή ακούμε την ίδια μουσική, δεν σημαίνει ότι θέλουμε να αγωνιστούμε με τον ίδιο τρόπο ενάντια στην κυριαρχία.

Η αναζήτηση της συγγένειας συμβαίνει σε ένα διαπροσωπικό επίπεδο. Δεν είναι ένα συλλογικό γεγονός, μια ομαδική σχέση, όπου είναι πάντα ευκολότερο κανείς να ακολουθεί παρά να σκέφτεται μόνος του. Η εμβάθυνση στη συγγένεια είναι τελικά ένα ζήτημα σκέψης και δράσης, αλλά ενδεχομένως η συγγένεια δεν προκύπτει τόσο στο να φέρεις εις πέρας μαζί με άλλους μια δράση, περισσότερο αποτελεί ένα σημείο εκκίνησης για να είναι ικανός κάποιος να δράσει από κοινού. ‘Εντάξει, αυτό είναι προφανές’, μπορεί κάποιοι να πουν, ‘αλλά τότε αυτό θα σήμαινε ότι δεν θα γνωρίσω πολλούς ανθρώπους που θα μπορούσαν να είναι καλοί σύντροφοι, επειδή κατά κάποιον τρόπο θα ήθελα να περιορίσω τον εαυτό μου στη συγγένεια’. Είναι αλήθεια ότι η αναζήτηση και η εμβάθυνση της συγγένειας, απαιτεί πολύ χρόνο και ενέργεια, και επομένως δεν μπορεί να γενικευτεί για όλους τους συντρόφους. Το αναρχικό κίνημα σε μια χώρα, μια πόλη ή ακόμη και μια γειτονιά δεν μπορεί να γίνει μια μεγάλη ομάδα συγγένειας. Το ζήτημα δεν είναι η μεγέθυνση των διάφορων ομάδων συγγένειας με περισσότερους συντρόφους, αλλά να καταστήσουμε δυνατό τον πολλαπλασιασμό των αυτόνομων ομάδων συγγένειας. Η αναζήτηση, η ανάπτυξη και η εμβάθυνση της συγγένειας οδηγεί σε μικρές ομάδες συντρόφων που γνωρίζονται μεταξύ τους, μοιράζονται αναλύσεις και κάνουν το πέρασμα στη δράση από κοινού.

Η λέξη είναι ανεπαρκής. Η πτυχή «ομάδα» μιας ομάδας συγγένειας έχει πολύ συχνά επικριθεί, τόσο για λανθασμένους όσο και για σωστούς λόγους. Συχνά υπάρχουν σύντροφοι που μοιράζονται την αντίληψη της συγγένειας, αλλά γίνεται πολύ πιο περίπλοκο όταν αρχίσουμε να μιλάμε για «ομάδες», που από τη μία πλευρά πηγαίνουν πέρα από έναν αυστηρό διαπροσωπικό χαρακτήρα, ενώ, από την άλλη πλευρά, φαίνεται να περιορίζουν την «ανάπτυξη». Οι αντιρρήσεις τότε συχνά συνίστανται στην επισήμανση των στρεβλών μηχανισμών του «εσωτερικού/εξωτερικού», του «μέσα/έξω», τους οποίους παρόμοιες ομάδες συγγένειας μπορεί να παράγουν (για παράδειγμα, την παραίτηση κάποιου από τον προσωπικό του δρόμο για να ακολουθήσει τους άλλους, τη σκλήρυνση και τους μηχανισμούς που απορρέουν απ’ αυτήν, όπως ορισμένες μορφές ανταγωνισμού, ιεραρχίας, το αίσθημα ανωτερότητας ή κατωτερότητας, ο φόβος κ.τ.λ.). Αλλά αυτά τα προβλήματα προκύπτουν από κάθε μορφή οργάνωσης, και δεν συνδέονται αποκλειστικά με τη συγγένεια. Το ζήτημα είναι επομένως περισσότερο να σκεφτούμε πώς θα αποφύγουμε την αναζήτηση της συγγένειας που οδηγεί στη στασιμότητα και στην παράλυση αντί της πραγμάτωσης, της διάδοσης και του πολλαπλασιασμού.

Η ομάδα συγγένειας δεν είναι το ίδιο πράγμα με έναν «πυρήνα» ενός κόμματος ή έναν σχηματισμό αντάρτικου πόλης. Από τη στιγμή που η αναζήτησή της είναι συνεχής, η συγγένεια συνεχώς εξελίσσεται. Μπορεί να «αναπτυχθεί» έως του σημείου εκείνου που το κοινό σχέδιο καθίσταται εφικτό, αλλά, από την άλλη πλευρά, μπορεί επίσης να «συρρικνωθεί» μέχρι το σημείο εκείνο που το κάθε κοινό εγχείρημα καθίσταται αδύνατο. Συνεπώς, το αρχιπέλαγος των ομάδων συγγένειας συνεχώς αλλάζει. Αυτή η συνεχής αλλαγή συχνά συνοδεύεται από κριτικές: τίποτα δεν μπορεί να αναπτυχθεί από αυτό, γιατί δεν είναι σταθερό. Είμαστε πεπεισμένοι για το αντίθετο: δεν υπάρχει τίποτα να οικοδομηθεί από τις οργανωτικές μορφές που περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό τους, διαχωρισμένες από τα άτομα που τις αποτελούν. Γιατί, αργά ή γρήγορα, στην πρώτη επίθεση του εχθρού, θα εμφανιστούν δικαιολογίες και υπεκφυγές. Το μοναδικό έδαφος πάνω στο οποίο μπορούμε να οικοδομήσουμε είναι η αμοιβαία αναζήτηση της συγγένειας.

Τέλος, θέλουμε να τονίσουμε για άλλη μια φορά το γεγονός ότι αυτός ο τρόπος οργάνωσης έχει επίσης το πλεονέκτημα να είναι πολύ ανθεκτικός σε κατασταλτικές κινήσεις του κράτους, δεδομένου ότι δεν έχει αντιπροσωπευτικούς προμαχώνες, δομές ή ονομασίες να υπερασπίσει. Εκεί που οι σταθεροί σχηματισμοί και οι μεγάλες οργανώσεις μπορούν μονομιάς να διαλυθούν (από την καταστολή) εξαιτίας του ίδιου του γεγονότος ότι είναι περισσότερο στατικές, οι ομάδες συγγένειας παραμένουν ευέλικτες και δυναμικές, ακόμα και όταν η καταστολή χτυπάει. Καθώς οι ομάδες συγγένειας βασίζονται στην αμοιβαία γνωριμία και στην εμπιστοσύνη, το ρίσκο της διείσδυσης, της χειραγώγησης και της κατάδοσης είναι πολύ πιο περιορισμένο σε σχέση με τις μεγάλες οργανωτικές δομές των οποίων οι άνθρωποι μπορούν τυπικά να είναι μέλη ή, διαφορετικά, στο εσωτερικό διαφόρων θολών καταστάσεων όπου απλά κάποιος αρκεί να αναπαράγει συγκεκριμένες συμπεριφορές για να είναι μέρος του κλαμπ. Η συγγένεια είναι μια πολύ δύσκολη βάση για να διαβρωθεί, ακριβώς επειδή ξεκινά από τις ιδέες και εξελίσσεται σύμφωνα με αυτές.

Aφορμαλιστική οργάνωση και σχεδιασμός

Θεωρούμε ότι οι αναρχικοί έχουν μεγαλύτερη ελευθερία και αυτονομία κινήσεων για να παρεμβαίνουν στις κοινωνικές συγκρούσεις αν οργανώνονται σε μικρές ομάδες που βασίζονται στη συγγένεια, παρά σε μεγάλους σχηματισμούς ή σε ποσοτικού χαρακτήρα οργανωτικές μορφές. Βεβαίως, είναι προτιμότερο, και συχνά αναγκαίο, αυτές οι μικρές ομάδες να καταφέρνουν να συνεννοηθούν στοιχειωδώς μεταξύ τους. Όχι για να μετασχηματιστούν σε μολόχ ή φάλαγγα, αλλά για να πραγματοποιήσουν συγκεκριμένους και κοινούς στόχους. Είναι ακριβώς αυτοί οι στόχοι που καθορίζουν την ένταση της συνεργασίας, της οργάνωσης. Δεν αποκλείεται μια ομάδα συγγένειας να οργανώσει μια διαδήλωση από μόνη της, αλλά σε πολλές περιπτώσεις ο συντονισμός μεταξύ των διαφόρων ομάδων συγγένειας θα μπορούσε να είναι προτιμότερος και απαραίτητος για την υλοποίηση ενός συγκεκριμένου στόχου, σε λογικό χρονικό διάστημα. Η συνεργασία θα μπορούσε να γίνει πιο έντονη στην περίπτωση ενός σχεδίου αγώνα που εστιάζεται πιο μεσοπρόθεσμα, όπως για παράδειγμα ένας συγκεκριμένος αγώνας ενάντια σε μια δομή της εξουσίας (η κατασκευή ενός στρατοπέδου συγκέντρωσης, μιας φυλακής, ενός πυρηνικού εργοστασίου…). Σε μια τέτοια περίπτωση θα μπορούσαμε να μιλάμε για μια αφορμαλιστική οργάνωση. Οργάνωση επειδή επιδιώκει να συντονίσει τις επιθυμίες, τα μέσα και τις ικανότητες μεταξύ των διαφορετικών ομάδων συγγένειας και των ατόμων που μοιράζονται ένα συγκεκριμένο σχέδιο. Αφορμαλιστική επειδή δεν πρόκειται περί της προώθησης μιας συγκεκριμένης ονομασίας, ή της ποσοτικής ενίσχυσης μιας οργάνωσης, ή της υπογραφής ενός προγράμματος ή μιας διακήρυξης αρχών, αλλά, αντίθετα, πρόκειται περί της δημιουργίας ενός ευέλικτου και στοιχειώδους συντονισμού που απαντά στις ανάγκες του συγκεκριμένου αγώνα.

Κατά μια έννοια, η αφορμαλιστική οργάνωση τοποθετείται επίσης στο πεδίο της συγγένειας, αλλά πηγαίνει πέρα από τον διαπροσωπικό παράγοντα. Υπάρχει μόνο υπό την παρουσία μιας συλλογικής προοπτικής και σχεδιασμού [projectualité partagée]. Μια αφορμαλιστική οργάνωση είναι επομένως συνδεδεμένη άμεσα με έναν αγώνα, δεν μπορεί να υπάρξει ανεξάρτητα απ’ αυτόν. Όπως είπαμε πιο πάνω, βοηθάει στην εκπλήρωση συγκεκριμένων απαιτήσεων που θέτει ο ορίζοντας ενός αγώνα, που δεν μπορεί καθόλου ή μπορεί με πολύ μεγάλη δυσκολία να αναληφθεί από μία μόνο ομάδα συγγένειας. Μπορεί, για παράδειγμα, να επιτρέψει τη συγκέντρωση των μέσων που κρίνονται απαραίτητα. Η αφορμαλιστική οργάνωση συνεπώς δεν στοχεύει να συγκεντρώσει όλους τους συντρόφους κάτω από την ίδια σημαία ή να μειώσει την αυτονομία των ομάδων συγγένειας και των ατόμων, αλλά να επιτρέψει τον διάλογο εντός αυτής της αυτονομίας. Δεν αποτελεί έναν τρόπο να κάνουμε τα πάντα μαζί, αλλά είναι ένα εργαλείο για να δώσουμε σώμα και ψυχή σε ένα κοινό σχέδιο, μέσα από τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις των ομάδων συγγένειας και των ατομικοτήτων.

Τι σημαίνει να έχεις σχέδιο; Οι αναρχικοί θέλουν την καταστροφή κάθε εξουσίας, από αυτό μπορούμε να συμπεράνουμε ότι βρίσκονται σε διαρκή αναζήτηση των τρόπων να επιτύχουν αυτό το πράγμα. Με άλλα λόγια, μπορούμε προφανώς να είμαστε αναρχικοί και δραστήριοι ως τέτοιοι χωρίς ένα ειδικό σχέδιο αγώνα. Και αυτό είναι ό,τι συμβαίνει κατά κανόνα. Οι αναρχικοί είτε λιγότερο ή περισσότερο ακολουθούν τις κατευθύνσεις των οργανώσεων στις οποίες ανήκουν (το οποίο φαίνεται περισσότερο ένα πράγμα του παρελθόντος), είτε περιμένουν συγκρουσιακές καταστάσεις να συμβούν στις οποίες μπορούν να πάρουν μέρος, ή προσπαθούν να ενσωματώσουν όσο περισσότερες πτυχές του αναρχισμού μπορούν στην καθημερινή τους ζωή. Καμία απ’ αυτές τις στάσεις δεν προϋποθέτει την ύπαρξη ενός πραγματικού σχεδιαστικού ορίζοντα – κάτι που, για να το καταστήσουμε σαφές, δεν κάνει αυτούς τους συντρόφους λιγότερο αναρχικούς. Ένα σχέδιο είναι, αντίθετα, βασισμένο στην ανάλυση του κοινωνικού, πολιτικού και οικονομικού πλαισίου μέσα στο οποίο βρισκόμαστε, από την οποία εξάγουμε μια προοπτική που μας επιτρέπει να παρέμβουμε είτε βραχυπρόθεσμα είτε μακροπρόθεσμα. Ένα σχέδιο συνεπώς ενσωματώνει μια σειρά από αναλύσεις, ιδέες και μεθόδους, που συντονίζονται για να πετύχουν έναν στόχο. Μπορούμε, για παράδειγμα, να εκδώσουμε μια αναρχική εφημερίδα επειδή είμαστε αναρχικοί και θέλουμε να διαδώσουμε τις ιδέες μας. Μια χαρά, αλλά μια πιο ολοκληρωμένη σχεδιαστική προσέγγιση θα απαιτούσε μια ανάλυση των συνθηκών στις οποίες η έκδοση, κάτω από μια ορισμένη μορφή, θεωρείται επαρκής για να παρεμβαίνει στις συγκρουσιακές καταστάσεις που δημιουργούνται. Μπορούμε να αποφασίσουμε να δράσουμε ενάντια στις απελάσεις, ενάντια στην υποβάθμιση των συνθηκών της διαβίωσης, ενάντια στις φυλακές… επειδή όλα αυτά είναι απλά ασυμβίβαστα με τις ιδέες μας· ωστόσο η ανάπτυξη ενός σχεδίου θα απαιτούσε μια ανάλυση για να καταλάβουμε πού θα ήταν πιο ενδιαφέρουσα μια αναρχική παρέμβαση, ποιες μέθοδοι θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν, πώς να οδηγήσουμε σε ώθηση ή όξυνση της συγκρουσιακής δυναμικής σε μια δεδομένη χρονική περίοδο. Είναι προφανές ότι παρόμοιες σχεδιαστικές προοπτικές είναι συχνά η ευκαιρία για μια αφορμαλιστική οργάνωση, ένας συντονισμός μεταξύ διαφορετικών αναρχικών ομάδων και ατόμων.

Η αφορμαλιστική οργάνωση επομένως δεν μπορεί να ιδρυθεί, να συστηθεί ή να καταργηθεί. Γεννιέται με έναν εντελώς φυσικό τρόπο, σύμφωνα με τις ανάγκες του αγωνιστικού σχεδίου και εξαφανίζεται τη στιγμή που αυτό το σχέδιο θα υλοποιηθεί, ή όταν πιστεύουμε ότι δεν είναι πλέον δυνατόν ή χρήσιμο να το υλοποιήσουμε. Αυτή δεν ταυτίζεται με τον συνολικό αγώνα ο οποίος βρίσκεται σε εξέλιξη: τις τόσες οργανωτικές μορφές, τους χώρους συνάντησης, τις συνελεύσεις, κ.λπ. που παράγονται από έναν αγώνα και θα υπάρχουν ανεξάρτητα από την αφορμαλιστική οργάνωση, κάτι που δεν σημαίνει ότι οι αναρχικοί δεν θα είναι σε θέση να τα παρακολουθήσουν.

Οι «άλλοι»

Μέχρι εδώ μιλήσαμε κυρίως για τις οργανωτικές μορφές μεταξύ των αναρχικών. Χωρίς αμφιβολία πολλές εξεγέρσεις παρέχουν πολύτιμες γνώσεις οι οποίες έχουν πολλούς παραλληλισμούς με όσα έχουμε συζητήσει μέχρι τώρα. Ας θυμηθούμε, για παράδειγμα, τις εξεγέρσεις που εκδηλώθηκαν τα τελευταία χρόνια σε διάφορες μητροπόλεις. Πολλοί εξεγερμένοι οργανώθηκαν σε ευέλικτες ομάδες. Ας θυμηθούμε επίσης τις εξεγέρσεις από την άλλη πλευρά της Μεσογείου. Δεν υπήρξε καμία ανάγκη για μια ισχυρή οργάνωση ή οποιαδήποτε εκπροσώπηση των εκμεταλλευόμενων για να λάμψουν αυτές τις εξεγέρσεις· η σπονδυλική τους στήλη ήταν πράγματι οι πολλαπλές, άτυπες μορφές της αυτοοργάνωσης. Φυσικά, δεν εκφράζουμε εδώ οποιαδήποτε κρίση για το «περιεχόμενο» αυτών των εξεγέρσεων, χωρίς όμως μάλλον αντιεξουσιαστικές οργανωτικές μορφές θα ήταν απλώς αδιανόητο ότι θα μπορούσαν να βαδίσουν προς οποιαδήποτε απελευθερωτική ή ελευθεριακή κατεύθυνση.

Είναι καιρός να αποχαιρετήσουμε μια για πάντα τα πολιτικά αντανακλαστικά, ειδικά τώρα, που οι εξεγέρσεις αυτές δεν ακολουθούν πλέον τα πολιτικά κριτήρια. Οι εξεγέρσεις και οι στασιασμοί δεν πρέπει να καθοδηγηθούν, ούτε από τους εξουσιαστές ούτε από τους αναρχικούς. Δεν απαιτούν να οργανωθούν σε οποιονδήποτε μεγάλο σχηματισμό. Το γεγονός αυτό δεν αποκλείει ωστόσο ότι η συμβολή μας σε τέτοια γεγονότα, που είναι πραγματικά κοινωνικά φαινόμενα, δεν μπορεί να παραμείνει απλώς αυθόρμητη εάν επιδιώκει να είναι μια ποιοτική συμβολή, αλλά απαιτεί μια συγκεκριμένη οργάνωση και διαμόρφωση ενός ανατρεπτικού σχεδίου. Όμως, οι εκμεταλλευόμενοι και οι αποκλεισμένοι δεν χρειάζονται τους αναρχικούς για να εξεγερθούν ή να ξεκινήσουν μια εξέγερση. Μπορούμε μόνον να είμαστε ένα πρόσθετο στοιχείο, ευπρόσδεκτο ή όχι: μια ποιοτική παρουσία. Η οποία όμως παραμένει, παρ’ όλα αυτά, σημαντική αν θέλουμε τα εξεγερσιακά ρήγματα να πάρουν μια αναρχική κατεύθυνση.

Εφόσον οι εκμεταλλευόμενοι και οι αποκλεισμένοι είναι απολύτως ικανοί να εξεγερθούν χωρίς τους αναρχικούς και τη βοήθειά τους, όχι για αυτόν τον λόγο γίνεται να πούμε ότι είμαστε έτοιμοι να εγκαταλείψουμε την αναζήτηση των τρόπων και των πεδίων στα οποία μπορούμε να αγωνιστούμε μαζί τους. Αυτοί οι τρόποι και τα πεδία δεν είναι οι «φυσικές», «αυτόματες» συνέπειες των ιστορικών συνθηκών. Η συνάντηση μεταξύ των ομάδων συγγένειας, όπως είναι η αφορμαλιστική οργάνωση των αναρχικών και των εκμεταλλευόμενων που είναι πρόθυμοι να αγωνιστούν, επιτυγχάνεται με τον καλύτερο τρόπο μέσα στον ίδιο τον αγώνα, ή τουλάχιστον στην πρόταση για έναν αγώνα. Η ανάγκη της διάδοσης και της ανάπτυξης των αναρχικών ιδεών είναι αδιαμφισβήτητη και με κανέναν τρόπο δεν θα πρέπει να τις κρύψουμε, να τις παραμερίσουμε ή να τις συγκαλύψουμε στο όνομα οποιασδήποτε στρατηγικής, όμως μέσα σε ένα σχέδιο εξεγερσιακού αγώνα η ουσία δεν βρίσκεται στο να μεταστρέψεις το μεγαλύτερο μέρος των εκμεταλλευόμενων και των αποκλεισμένων προς τις δικές σου ιδέες, αλλά, αντίθετα, στο να κάνεις εφικτές ορισμένες εμπειρίες αγώνα με την αναρχική μεθοδολογία (επίθεση, αυτοοργάνωση και διαρκή σύγκρουση). Ανάλογα με τις υποθέσεις και τα σχέδια, θα πρέπει να σκεφτούμε αποτελεσματικά τις οργανωτικές μορφές εκείνες που αυτή η συνάντηση μεταξύ αναρχικών και εκείνων που θέλουν να αγωνιστούν σε μια ριζοσπαστική βάση μπορεί να πάρει. Αυτές οι οργανωτικές μορφές σίγουρα δεν μπορούν να είναι αποκλειστικά ένας αναρχικός αστερισμός, δεδομένου ότι και άλλοι εξεγερμένοι λαμβάνουν μέρος σε αυτές. Ως εκ τούτου, (οι εξεγερσιακές καταστάσεις) δεν υποστηρίζονται για να «προωθήσουν» τον αναρχισμό, αλλά με στόχο να δοθεί συγκεκριμένη μορφή και ουσία στον εξεγερσιακό αγώνα.

Ορισμένα κείμενα, γραμμένα πάνω σε συγκεκριμένες εμπειρίες, αναφέρουν «πυρήνες βάσης» που σχηματίζονται στο πλαίσιο ενός ειδικού αγώνα, μορφές οργάνωσης που βασίζονται στα τρία θεμελιώδη χαρακτηριστικά της εξεγερσιακής μεθόδου. Οι αναρχικοί παίρνουν μέρος σ’ αυτούς τους αγώνες, αλλά ανάμεσα σε άλλους. Κατά μία έννοια, οι «πυρήνες βάσης» είναι κυρίως σημεία οργανωτικής αναφοράς (όχι του αναρχισμού, αλλά του τρέχοντος αγώνα). Εργάζονται κάπως σαν τους πνεύμονες του εξεγερσιακού αγώνα. Όταν αυτός ο αγώνας είναι έντονος, εμπλέκουν πολλούς ανθρώπους, στη συνέχεια μειώνονται ποσοτικά όταν η θερμοκρασία πέφτει. Η ονομασία αυτών των οργανωτικών μορφών έχει προφανώς μικρή, ίσως και καθόλου, σημασία. Το θέμα είναι να αναρωτηθούμε αν, στο πλαίσιο κάποιου σχεδίου αγώνα, τέτοιες μορφές οργάνωσης είναι εφικτές και αναγκαίες. Πρέπει να τονίσουμε, επίσης, ότι δεν πρόκειται για συλλογικότητες, για επιτροπές, για συνελεύσεις γειτονιάς κ.λπ., οι οποίες συνήθως προϋπάρχουν και έχουν γενικά ως στόχο τους να διαρκέσουν, και η σύνθεση των οποίων είναι σπάνια αντι-πολιτική και αυτόνομη (με δεδομένη την παρουσία διαφόρων θεσμικών στοιχείων). Οι «πυρήνες βάσης» σχηματίζονται εντός ενός συγκεκριμένου σχεδίου και έχουν έναν μόνο συγκεκριμένο στόχο: την επίθεση και την καταστροφή κάποιας πτυχής της κυριαρχίας. Δεν είναι παρα-συνδικαλιστικές οργανώσεις που υπερασπίζονται τα συμφέροντα μιας κοινωνικής ομάδας (επιτροπές ανέργων, συνελεύσεις φοιτητών…) αλλά οργανωτικές ευκαιρίες προσανατολισμένες προς την επίθεση. Η εμπειρία της αυτοοργάνωσης και της επίθεσης δεν εγγυάται σε καμία περίπτωση, προφανώς, ότι στον επόμενο αγώνα οι εκμεταλλευόμενοι δεν θα δεχθούν ή δεν θα ανεχθούν τα θεσμικά στοιχεία. Αλλά, χωρίς αυτές τις εμπειρίες, αυτός ο τύπος αντίδρασης θα ήταν σχεδόν αδιανόητος.

Για να ανακεφαλαιώσουμε, κατά τη γνώμη μας, δεν τίθεται σήμερα ζήτημα να σχηματίσουμε οργανώσεις που θα «προσελκύσουν τις μάζες» ή θα τις οργανώσουν, αλλά που θα είναι σε θέση να αναπτύξουν και να θέσουν σε πρακτική συγκεκριμένες προτάσεις αγώνα. Εντός αυτών των προτάσεων αγώνα, εξεγερσιακού χαρακτήρα, θα πρέπει λοιπόν να σκεφτούμε τις μορφές οργάνωσης που κρίνονται αναγκαίες και επαρκείς ώστε να πραγματώσουμε την προτεινόμενη επίθεση. Ας τονίσουμε ακόμα μία φορά ότι αυτές οι οργανωτικές μορφές δεν συνεπάγονται κατ’ ανάγκην δομές με συναντήσεις, χώρους συνάντησης κ.λπ., αλλά ότι μπορεί επίσης να γεννηθούν απευθείας στον δρόμο, κατά τη διάρκεια του αγώνα. Σε ορισμένα μέρη μπορεί, για παράδειγμα, να είναι πιο εύκολο να δημιουργηθούν «σημεία αναφοράς» ή «πυρήνες βάσης» με τους υπόλοιπους εκμεταλλευόμενους, διαρρηγνύοντας την κανονικότητα με τη δημιουργία ενός οδοφράγματος στον δρόμο…, αντί να περιμένουμε να συναντηθούμε όλοι κάπου για να συζητήσουμε το ενδεχόμενο ενός οδοφράγματος. Οι πτυχές αυτές δεν μπορεί να αφεθούν αποκλειστικά στο τυχαίο και στο αυθόρμητο. Μια σχεδιαστική προοπτική επιτρέπει την εμβάθυνση και την αξιολόγηση των διαφορετικών επιλογών και της συνάφειας/σχέσης τους.

Εν κατακλείδι

Αν το ζήτημα δεν είναι πλέον το πώς θα οργανώσουμε τους ανθρώπους για τον αγώνα, μετατοπίζεται στο πώς να οργανώσουμε τον αγώνα. Από τη μεριά μας θεωρούμε ότι το αρχιπέλαγος των ομάδων συγγένειας, αυτόνομων μεταξύ τους, οι οποίες μπορούν να συμπράττουν ανάλογα με τις προοπτικές που μοιράζονται και τα σχέδια αγώνα, είναι ο καλύτερος τρόπος για να οδηγήσει άμεσα στην επίθεση. Αυτή η αντίληψη προσφέρει τη μεγαλύτερη δυνατή αυτονομία και το μεγαλύτερο δυνατό πεδίο δράσης. Στο πλαίσιο των εξεγερσιακών σχεδίων, είναι αναγκαίο και εφικτό να βρούμε τους τρόπους για να οργανωθούμε αφορμαλιστικά, κάτι που θα επιτρέψει τη συνάντηση μεταξύ αναρχικών και άλλων εξεγερμένων, μορφές οργάνωσης που δεν προορίζονται να διαρκέσουν, αλλά προσανατολίζονται προς έναν συγκεκριμένο, εξεγερσιακό στόχο.

Πηγή: Salto – subversion & anarchie, τ. 2 (Βρυξέλλες, Νοέμβρης 2012)

Posted in Babel translations | Comments Closed

Salto – subversion & anarchie

Archipiélago – Affinidad, organizacion informal y projectos insurreccionales

Ataque

Archipelago – Affinity, informal organization and insurrectional projects

Noches blancas y cielos estrellados

La Copa del Mundo en Brasil y los sobresaltos internacionales de la insurrección

Notti bianche e cieli stellati

Pensiero e dinamite

Attacco

In struggle against time

La guerra o la guerra

ΑΡΧΙΠΕΛΑΓΟΣ -Συγγένεια, αφορμαλιστική οργάνωση και εξεγερσιακά σχέδια.

Archives

Meta